دیگر زمان این گذشته که بگوییم از چه لامپی استفاده نکنید، چرا که واضح است LED و هم‌خانواده‌هایش در نهایت بهترین گزینه هستند. اما بد نیست به‌عنوان یادآوری و دقت بیشتر در انتخاب گزینه‌ی درست، بار دیگر به انواع لامپ‌ها اشاره کنیم و از مزایا، معایب و نحوهی درست استفاده از آنها در شرایط مختلف صحبت کنیم.
انتخاب لامپ مناسب
با نادیده گرفتن نسل سوختهی لامپ‌ها یعنی رشته‌ای، نوع دیگر از روشنگران محیط، لامپ‌های هالوژن هستند که بسیار کوچکتر از لامپ‌های رشته‌ای عادی و داخل حباب کوچکی هستند که باید این حباب باز هم در زیر یک لایه شیشه‌ای دیگر قرار بگیرد. به این علت که لامپ‌های هالوژن گاهی دچار انفجارهایی می‌شوند و این لایه بیرونی جهت محافظت قرار می‌گیرد، همچنین به طور کلی اثر آتش‌سوزی برای لامپ‌های بدون پوشش خیلی بیشتر است. بازده هالوژن نسبت به لامپ رشته‌ای بیشتر است، اما نسبت به لامپ کم‌مصرف از بازده کمتری برخوردار است. بیشترین استفاده از لامپ‌های هالوژنی به خاطر سایز کوچکشان در ویترینها و لوسترهای خانگی است. یعنی تنها برتری که دارند، به خاطر رنگ نور درخشان آنها نسبت به همنسلان مشابه‌شان است. البته دیگر در کمتر جایی به خاطر مصرف بالا به‌چشم می‌خورند.
در ادامه می‌توانید مقالهی تاریخچه لامپ را مطالعه کنید و با انواع لامپ‌ها به‌طور کامل آشنا شوید.
ویژگی‌های لامپ فلورسنت یا مهتابی
انواع لامپ‌های فلورسنت یا مهتابی که فقط در حافظه‌ی ما ثبت شده‌اند، برای متولدین دههی 90 حتی خاطره هم نیست. دلیلش هم نوع طراحی آنها و عمر کوتاهشان است. همان لامپ‌های باریک و بلندی که با دو نور مهتابی و آفتابی آنها را می‌شناسیم و اغلب تا قبل از فراگیری استفاده از لامپ کم‌مصرف، در خانه‌هایمان از آنها استفاده میکردیم. این نوع لامپ، بازده بسیار بالاتری نسبت به لامپ‌های رشته‌ای و هالوژن داشتند، اما این نوع لامپ‌ها دارای مضراتی هم بودند. مثلا نوسانات غیرعادی که در نور این لامپ‌ها ایجاد می‌شد، سبب خستگی چشم، سردرد و خستگی اعصاب می‌شد.
ممکن است بخواهید دربارهی تفاوت لامپ مهتابی و آفتابی و کارایی آنها بدانید. در مقالهی تفاوت لامپ سفید و مهتابی به‌طور کامل به این موضوع پرداختیم.
خصوصیات لامپ کم‌مصرف یا CFL
لامپ‌های کم‌مصرف یا CFL هم که دقیقا در نقطه مقابل لامپ‌های رشته‌ای قرار گرفتند، با ورود خود به بازار، صنعت روشنایی را متحول ساختند و این به دلیل میزان نوردهی و مصرف آنها بود. میزان نوردهی یک لامپ رشته‌ای 100 وات معادل با یک لامپ کم‌مصرف 18 وات بود.
در واقع میزان مصرف انرژی کم‌مصرف‌ها تقریبا 18 درصد لامپ‌های رشته‌ای بود. انواع لامپ‌های کم مصرف یا CFL در رنگ‌های سفید (مهتابی)، زرد (آفتابی) و دیگر رنگ‌های آبی، قرمز و سبز تولید می‌شوند.
از دیگر ویژگی‌های مثبت این لامپ‌ها، نصب آسان در جای همان لامپ‌های قدیمی بود، اما مثل همه لامپ‌های دیگر مضراتی نیز داشت. مثلا اینکه چون میزان پرتو ناشی از این لامپ‌ها بیشتر از لامپ‌های معمولی است برای افرادی که پوست حساسی دارند، مناسب نیست. کارشناسان معتقدند لامپ‌های کم‌مصرف در درازمدت موجب تسریع ابتلا به بیماری‌های پوستی از جمله سرطان پوست می‌شوند، همچنین بیماری سرگیجه و میگرن را در افراد مبتلا به صرع افزایش می‌دهد. البته دراین‌باره حرف و حدیثها زیاد است. عدهای این مسائل را رد میکنند و عده ای هم تایید میکنند.
اگر میخواهید بدانید نور سفید و زرد برای چه محیط‌هایی مناسب است، مقالهی لامپ زرد بهتر است یا سفید؟ را از دست ندهید.
ویژگی‌های لامپ LED
چیزی که واضح و مبرهن است آخرین تکنولوژی تولید انبوه شدهی صنعت روشنایی یعنی لامپ LED است که از هر گونه عارضهای مبراست و سالم‌ترین نور را تولید میکند. برتریهایی همچون طول عمر بالا و بهره‌وری بالاتر در کنار کاربردهای فراوان این دسته از صنایع روشنایی به‌قدری است که عرصه را برای رقبای پیشین به‌شدت تنگ کرده است.
برای آشنایی بیشتر با مزایای این لامپ به مقالهی چگونه لامپ LED ساخته میشود؟ مراجعه کنید.
کلام آخر
با پیشرفت تکنولوژی و ورود لامپ‌های LED به صنعت روشنایی، راه برای انتخاب لامپ ساده شد. کارایی لامپ LED، سالم بودن نور آن، عمر بالای آن، کمک به محافظت از محیط زیست و مصرف کم انرژی آن، مشتریان را ترغیب کرد تا با خیال راحت لامپ مورد نیاز خود را خریداری کنند و هیچ مشکلی آنها را تهدید نکند.
سوالات متداول:
لامپ‌های کم‌مصرف در چه رنگهایی تولید می‌شوند؟
لامپ‌های کم‌مصرف یا CFL در انواع رنگ‌های سفید(مهتابی)، زرد(آفتابی) و دیگر رنگ‌های آبی، قرمز و سبز تولید می‌شوند.
لامپ کم‌مصرف در درازمدت چه مشکلاتی به‌وجود میآورد؟
لامپ‌های کم‌مصرف در درازمدت موجب تسریع ابتلا به بیماری‌های پوستی از جمله سرطان پوست می‌شوند، همچنین بیماری سرگیجه و میگرن را در افراد مبتلا به صرع افزایش می‌دهند. البته عدهای این مسائل را رد میکنند و عده ای هم تایید میکنند.
چرا لامپ LED بخریم؟
لامپ LED از هر گونه عارضهای مبراست و سالم‌ترین نور را تولید میکند. همچنین این لامپ طول عمر بالا و بهره‌وری بالاتری نسبت به لامپ‌های دیگر دارد.