آچار ترکمتر بروکس یا آچار گشتاور (TW) در طبقه بندی ابزار دستی قابل تنظیم معرفی میگردد ازین آچار برای اعمال گشتاور از پیش تعیین شده (مطابق طراحی) و بهینه به یک مهره یا سرپیچ استفاده می شود. این ابزار به اتصالات اجازه می دهد تا با کشش مناسب به اندازه سفت شوند و از آسیب ناشی از سفت شدن بیش از حد یا جدا شدن جلوگیری می کند.
تعریف گشتاور
در آچار ترکمتر به عنوان حاصل ضرب نیرو و فاصله عمودی خط اعمال آن از نقطه چرخش یا تکیه گاه تعریف می شود.
اجزای ترکمتر
یک ترکمتر ساده از اجزای زیر تشکیل شده است:
- بدنه: بدنه ترکمتر از فولاد آلیاژی مقاوم در مقابل فشار و گرما ساخته شده است.
- دسته: دسته به صورت لاستیکی و با طراحی ارگونومیک ساخته شده است تا راحتی استفاده را برای کاربر به همراه داشته باشد.
- درایو: درایو ترکمتر مانند درایو آچار بکس از سایز ¼ تا 2 اینچ دسته بندی می شوند.
- مکانیزم تنظیم گشتاور: منظور پیچ تنظیم به منظور کالیبراسیون ترکمتر است.
- نشانگر: در آچار ترکمتر برای نشان دادن گشتاور تعیین شده، نشانگرها به اشکال مختلف تعبیه شده است.
- جعبه: جعبه یا کیس به منظور نگهداری و حمل و نقل مطمئن آچار ترکمتر کاربرد دارد.
استانداردهای ساخت آچار ترکمتر
همه ابزارهای دارای استانداردهایی هستند که بر اساس آن استانداردها طراحی و ساخته می شوند تا قابلیت بکارگیری به صورت عموم را داشته باشند. در آچار ترکمتر این استانداردها علاوه بر مشخصات عمومی دستگاه، دقت و دوام آچار را نیز تعریف می کنند. آچارهای ترکمتر دارای چهار استاندارد به شرح ذیل می باشند:
- استاندارد آمریکایی: ANSI/ASME B107/14
- استاندارد آمریکایی: GGG 686D
- استاندارد بین المللی: ISO6789
- استاندارد چینی: JJG 707
آچارهای ترکمتر با کیفیت های مختلف تولید و در بازار عرضه می شوند.
- ضعیف: کمتر از 1.000 سیکل کاری
- متوسط: تا 5.000 سیکل کاری
- خوب: بیشتر از 5.000 سیکل کاری
- عالی: 000 سیکل کاری
کاربرد آچار ترکمتر
کاربرد آچار ترکمتر در جایی است که سفتی پیچ ها یکی از پارامترهای مهم مونتاژ یا تنظیم است. در این حالت اپراتور می تواند گشتاور اعمال شده به پیچ را مطابق نیاز یک کاربرد خاص یا دفترچه راهنما محصول تنظیم کند. این ابزار جهت تنظیم پیچ ها و مهره ها در صنایع سبک و سنگین کاربرد گسترده ای دارد.
انواع آچار ترکمتر
- آچار ترکمتر دستی یا مکاترونیک: آچارهای دستی در انواع شاهینی (به وسیله یک نشانگر و یا به اصطلاح شاهین میزان گشتاور تعیین شده را نشان می دهد)، ساعتی (میزان گشتاور را روی صفحه ای ساعتی شکل با عقربه نشان می دهد)، تقه ای (در زمان رسیدن به گشتاور تعیین شده صدایی تقه دارد)، کمرشکن (مشابه تقه ای است و زمانی که به گشتاور تنظیم شده میرسد ترکمتر از وسط خم می شود و ادامه فشار ممکن نیست) کرنومتری (روی دسته حالت کرنومتر را دارد و کاربری آن بسیار راحت است)، دیجیتال (با نمایشگر دیجیتالی میزان گشتاور تعیین شده و همچنین علایم به صورت صوتی پخش می شود) و جغجغه ای (مشابه آچار جغجغه ای است) در بازار متداول هستند.
- آچار ترکمتر پنوماتیک: ترکمتر پنوماتیک مشابه بکس بادی با هوای فشرده تغذیه میشود. از ترکمتر بادی در صنایع سنگین مانند کشتی سازی و فولاد استفاده میشود.
- آچار ترکمتر هیدرولیک: این نوع ترکمتر مشابه ترکمتر بادی است و حتی از ترکمتر بادی هم قوی تر است این ترکمتر نیز در صنایع بسیار سنگین، کاربرد دارد.
تمهیدات ایمنی و نگهداری آچار ترکمتر
- قبل از استفاده، اصول کار با آچار ترکمتر و دستورالعمل های سازنده، جهت گشتاور و میزان نیروی مناسب را حتماً فرا گیرید.
- هنگام استفاده از هر ابزار دستی باید همیشه از عینک ایمنی استفاده شود.
- از آچار به عنوان میله اهرم، چکش و غیره استفاده نشود.
- حتماً از محدوده کاری توصیه شده توسط سازنده آچار پیروی کنید. اعمال گشتاور بیش از حد ظرفیت سبب صدمه به اجزاء داخلی آچار میگردد.
- آچار باید به صورت دوره ای کالیبره شود ( حداقل یک بار در سال، پس از بارگذاری بیش از حد، ضربه سخت و یا پس از 5000 بار کارکرد)
- هرگز از میله یا لولههای اکستنشن جهت اعمال فشار بیشتر بر آچار استفاده نشود.
- برخی آچارها با مقیاس ورنیه Vernier Scale نظیر نیوتن بر متر m و کیلو گرم بر متر Kgf.m و پوند بر فوت Lbf.ft ، فوت بر متر (Ft/m)تنظیم شده اند که بایستی قبل از بکارگیری چک شود کدام مقیاس بکارگیری شده است.
- اگر برای مدت طولانی آچار بدون استفاده باشد، بهتر است که تنظیم آچار بره مقدار حداقل مقیاس که اغلب 20٪ حداکثر است، اعمال شود.
- از قرار گرفتن آچار در معرض دمای شدید، ضربه، رطوبت بالا، غوطه ور شدن در مایع و یا مواد دارای خورندگی خودداری شود.
- از علامت گذاری، حکاکی کردن یا گذاشتن برچسب روی آچارهای گشتاور خودداری کنید.
- از آنجایی که بیشتر آچارهای ترکمتر دارای طول خاص هستند، همیشه آچار گشتاور را با مرکز آن بگیرید و ترجیحاً از دو دست استفاده کنید.
- گشتاور را به شیوه ای آهسته و روشمند اعمال کنید و از حرکات ناگهانی خودداری شود.
پارامترهای انتخاب آچار ترکمتر
- دقت شود جنس بدنه از فولاد آلیاژی با استحکام بالا و عملیات حرارتی دقیق (Extra Heavy Duty) انتخاب شده باشد.
- دقت قابل قبول تا تلرانس 3± درصد برای ابزار لحاظ شده باشد.
- ترکیب علایم و نشانه های صمعی و بصری برای دستیابی به گشتاور مناسب در محیط های پر سر و صدا در ابزار تعبیه شده باشد.
- طراحی ابزار به صورت ارگونومیک باشد تا راحتی کار برای کاربر فراهم شود.
- جهبه نگهداری یا کیس مناسب برای مراقبت و محافظت از ابزار وجود داشته باشد.
- انتخاب ابزار از برند معتبر
نتیجه گیری
آچار ترکمتر بروکس همانند سایر محصولات ابزار آلات با تنوع کسترده در سبد محصولی ابزار آلات پر کاربرد مصرفی همچون آچار فرانسه و آچار آلن قرار گرفته و با کیفیت عالی در اختیار شما مصرف کنندگان قرار میگیرد.