مضرات خیره شدن به نور تلویزیون برای چشم

از رسانه‎ها گرفته تا معلم و پدر و مادرانمان همه گوشزد می‎کردند، هنگام تماشای تلویزیون از آن فاصله بگیرید. ما نیز برای همین هشدار مجبور بودیم برای تماشای برنامه مورد علاقه خود از فاصله‎ی نسبی 4 یا 5 متر در یک قاب 12 یا 14 اینچی، کاراکتر برنامه را در تصویر به زحمت دنبال کنیم.

آنها همیشه برایمان مثال می‎زدند که اگر از فاصله کم به تلویزیون خیره شویم، مانند پسر همسایه چشمانمان ضعیف شده و نیازمند عینک می‎‏شویم. خب حالا با گذشت زمان درست است که نمایشگرها با پیشرفت تکنولوژی ارتقا یافته‎اند، اما به این نکته نیز باید توجه کرد که دورمان پُر است از نمایشگرهای مختلف؛ از موبایل گرفته تا کامپیوتر و تلویزیون که هر یک وقت زیادی را در طول روز از ما می‎گیرند.

تغییر سبک زندگی و افزایش مدت زمان کار با نمایشگرها، سلامت جسمی‎مان را تحت تأثیر قرار می‎دهد و می‎تواند باعث بروز مشکلاتی نظیر چاقی شود. در سال‏‌های اخیر مدت زمان پشت میزنشینی افراد و خیره شدن به صفحه نمایشگر به شدت افزایش پیدا کرده است.

خیره شدن به نمایشگرها

هنوز هیچکس با اطمینان نمی‌تواند بگوید که آیا استفاده طولانی مدت از دستگاه‌های دیجیتال منجر به بروز آسیب‎های مزمن چشمی می‎شود یا خیر. اما اثبات شده است که خیره شدن طولانی مدت به مانیتورها می‎تواند باعث خستگی و ناراحتی چشم شود. مواردی نظیر خشکی چشم، تاری دید، خستگی چشم، درد در نواحی سر، گردن و کمر را پس از کارکردن با کامپیوتر یا تلفن همراه می‏توان تجربه کرد. این‌ها عوارض پدیده‌ای به نام سندروم بینایی کامپیوتری هستند که باعث آزردگی بسیاری می‎شود.‌

در سال گذشته، گزارشی از سوی انجمن بینایی ایالات متحده آمریکا تحت عنوان “بینایی 20/20/20: از چشمانتان در برابر دستگاه‌های دیجیتالی محافظت کنید” به چاپ رسید که طبق آمار آن، 61 درصد از آمریکایی‌ها پس از استفاده درازمدت از دستگاه‌های الکترونیکی، دچار خستگی چشم می‌شوند؛ یعنی تقریبا از هر سه آمریکایی، دو نفر.

حال چه این آسیب، مزمن باشد یا خیر، در هر صورت نتایج به‎دست آمده از این تحقیق نشان می‎دهد که شمار بالایی از کاربران این دستگاه‌ها با پدیده سندرم بینایی کامپیوتری دست و پنجه نرم می‌کنند.

نور آبی در نمایشگرها مخرب است؟

معمولا نورهای متصاعد شده از نمایشگرهای دستگاه‌های الکترونیکی بسیار پرانرژی بوده که به آن‌ها نور آبی می‌گویند. به همین دلیل خیره شدن به نمایشگر تبلت‌ها و تلفن‌های هوشمند می‌تواند باعث بروز آسیب‎های مزمن در چشم‌ها شود.

نورهای پرانرژی بخشی از طیف نوری قابل رؤیت هستند که کوتاه‎ترین طول موج را دارند و از پتانسیل بالایی برای آسیب زدن به بافت‎های زنده برخوردار هستند.

تقریبا به همان اندازه‌ای که می‌خوابیم، زمانمان را صرف کارکردن با دستگاه‌های دیجیتال و خیره شدن به نمایشگرها می‌کنیم. بسیاری از شرکت‌های ارائه‎دهنده محصولات مراقبت چشمی، نگران اثرات مخربی هستند که به دلیل تابش نورهای پرانرژی از دستگاه‎های دیجیتال می‌تواند به چشم وارد شود. تحقیقات آزمایشگاهی و مطالعات صورت گرفته روی موجودات زنده نشان داده که قرار گرفتن در معرض سطوح بالایی از این نورها می‌تواند بافت موجود در شبکیه چشم را دچار آسیب‌های پایدار کند.

موضوع جالب این است که خورشید و لامپ‌های ال ای دی هم نور آبی رنگ را متصاعد می‌کنند. قضیه اینجا است که اغلب ما برای ساعت‌های طولانی به آن‌ها خیره نمی‎شویم، ولی به نمایشگرها خیره می‎شویم.

آیا نزدیک شدن به تلویزیون به چشم آسیب می‎رساند؟

نزدیک شدن بیش از اندازه به تلویزیون و تماشای آن می‌تواند به چشم آسیب برساند. این کار باعث تابانده شدن نورهای پرانرژی به چشم و خستگی آن می‌شود، ولی به نظر محققان میزان نورهای پرانرژی که یک فرد در معرضشان قرار می‎گیرد، به عوامل زیادی بستگی دارد. از آن جمله می‎توان به فناوری نمایشگر، ابعاد آن، روشنایی تصویر، فاصله صورت فرد تا صفحه نمایش و مدت زمان استفاده از آن اشاره کرد.

اسمارت فون‌ها یا تلفن‌‎های هوشمند نمایشگرهای کوچکی دارند و در مقایسه با یک تلویزیون بزرگ، مجموعا نور بیشتری را بر چشمان کاربران می‌تابانند. بخشی از مشکل اینجاست که ما در حین کار با نمایشگرها چشمان خود را بیشتر باز می‎کنیم و کمتر از حد معمول پلک می‎زنیم. در واقع خستگی چشم از آن جهت رخ می‎دهد که از یک فاصله ثابت و مشخص، بدون آن‌که حتی پلک بزنیم، برای مدتی طولانی به نمایشگر خیره می‎شویم و به اطراف نیز نگاه نمی‎کنیم.

چقدر به نمایشگرها خیره می‌شویم؟

بسیاری از ما، به‎خصوص آن دسته که در تمام طول روز با کامپیوتر کار می‎کنیم، بخش زیادی از زمان بیداریمان را به نمایشگرها خیره می‎شویم. گزارش انجمن بینایی آمریکا نشان می‎دهد که 1/3 بزرگسالان این کشور بیش از 9 ساعت در روز را صرف کار کردن با دستگاه‌های دیجیتالی می‎کنند، اما از سویی تفاوت‎های قابل ملاحظه در میان نسل‎های مختلف به چشم می‎خورد.

مؤسسه ملی چشم در ایالات متحده آمریکا گزارش داده که 34 میلیون شهروند این کشور از نزدیک‌بینی رنج می‎برند و حتی پیش‎بینی کرده که این رقم تا سال 2030 میلادی، رکورد 40 میلیون را پشت سر بگذارد.

روش‌هایی برای حفاظت از چشمان خود

برای کمتر شدن آسیب، محققان پیشنهاد می‎کنند که موارد زیر را مد نظر داشته باشید:

1. فاصله مناسب را با کامپیوتر حفظ کنید (از نمایشگر به اندازه یک بازو فاصله بگیرید) و از قوز کردن و نزدیک شدن به سمت آن جلوگیری کنید.
2. در زمان استفاده از تلفن، نمایشگر آن را تا حد ممکن از چشمان خود دور نگه دارید. هر چه فاصله شما از صفحه نمایش بیشتر باشد، احتمال آن‎که دچار خستگی چشم شوید، نیز کمتر خواهد بود. (البته دقت داشته باشید که متون و عکس‌ها به راحتی قابل رویت باشند.)
3. هر 20 دقیقه، یک استراحت 20 ثانیه‎ای داشته باشید و به فاصله 6 متر دورتر نگاه کنید. این قانون 20/20/20 خوانده می‎شود و ماهیچه‎های تمرکزکننده در داخل چشم را آرام می‌کند. علاوه بر این، آرامش ماهیچه‎های خارجی آن را به دنبال دارد که چشم‌ها را به هم نزدیک می‌کنند و مشاهده اشیاء نزدیک را میسر می‌کند. همچنین این کار به نوعی، عمل پلک زدن را شبیه‎سازی کرده و سطح رویی چشمان را مرطوب می‌کند.
4. معاینه چشم انجام دهید. حتی آسیب‎های جزئی چشمی نیز می‎توانند خطر خستگی دیجیتالی چشم را تشدید کنند. در زمان معاینه، از متخصص خود بخواهید که بهترین عینک را برای کار با نمایشگر دستگاه‎های دیجیتالی برایتان تجویز کند. عینکی که صرفا برای کار با کامپیوتر یا دیگر دستگاه‎های دیجیتالی تجویز شده باشد، قطعا می‎تواند برایتان مفید واقع شود.
5. از متخصص چشم خود بخواهید عینکی را برایتان تجویز کند که نور را بلوکه می‎کند. در حال حاضر، برندهای مختلفی اقدام به تولید لنز و پوشش‎های مناسب برای عینک می‌کنند که می‌توانند تا حدودی نورهای مخرب متصاعد‌شونده از سطح نمایشگرها را کاهش دهند.
6. مطمئن شوید که لنز عینک شما (اگر به عینک نیاز داشتید) دارای پوشش ضد انعکاس یا آنتی رفلکتیو (AR) باشد. حذف انعکاس از لنزها می‌تواند راحتی چشمان را افزایش دهد و باعث کاهش خستگی آن شود.
7. بیرون بروید و بیشتر بازی کنید.

کلام آخر

همانطور که در این مقاله مطالعه کردید، خیره شدن طولانی مدت به نور تلویزیون، باعث خستگی و آزردگی چشم می‎شود. بنابراین به هنگام تماشای تلویزیون علاوه بر رعایت فاصله 6 متری، هر 20 دقیقه، یک استراحت 20 ثانیه‎ای داشته باشید. این استراحت، ماهیچه‎های تمرکزکننده در داخل چشم را آرام می‌کند.

سوالات متداول:

قانون 20/20/20 چیست؟

هر 20 دقیقه، یک استراحت 20 ثانیه‎ای داشته باشید. این قانون، 20/20/20 خوانده می‎شود و ماهیچه‎های تمرکزکننده در داخل چشم را آرام می‌کند.

خیره شدن طولانی‌مدت به مانیتورها چه مشکلاتی برای چشم به‎وجود می‎آورد؟

خشکی چشم، تاری دید، خستگی چشم و درد در نواحی سر، گردن و کمر را به همراه دارد.

کار کردن با رایانه و تلفن همراه چه عوارضی دارد؟

خشکی چشم، تاری دید، خستگی چشم، درد در نواحی سر، گردن و کمر از جمله عوارضی هستند که پس از کارکردن با رایانه یا تلفن همراه می‌‏توان تجربه کرد.