پرنورترین سیاره منظومه شمسی کدام است؟ این سؤالی است که شاید در ذهن همهی شما وجود داشته باشد. نور در سیاره زمین مسئلهای بسیار مهم و حیاتی است. روشنایی روز، قدرت بینایی، توانایی تشخیص رنگ و فتوسنتز گیاهان همگی بستگی به این پدیدهی فیزیکی عجیبوغریب دارد. اما زمین، نور موردنیاز خودش را از کجا میآورد؟ سیارههای دیگر منظومهی شمسی چطور؟ آیا منظومههای دیگر نیز مثل منظومهی شمسی نیاز مبرم به نور دارند؟ برای پاسخ به سؤالات فرعی بالا و سؤال اصلی که درباره نورانیترین سیاره منظومه شمسی است باید کمی از مفاهیم پایهایتر شروع کنیم. در این مقاله قصد داریم تا سیارههای منظومه شمسی را از نظر نور بررسی کرده و به این سؤال پاسخ دهیم. با ما همراه باشید.
فرق سیاره با ستاره
سیاره و ستاره دو مفهوم جداگانه در تعریف اجرام آسمانی هستند. ستاره(Star) اجرام آسمانی هستند که از خود نور ساطع میکنند. ستارهها معمولاً در شب به شکل نقطهای دیده شده و به دلیل وجود هلیوم و هیدروژن و فعل و انفعالات این عناصر از خود نور تولید کرده و در جهان بیکران هستی پخش میکنند. اگر در شب به آسمان نگاه کنید، بینهایت نقطهی نورانی چشمکزن خواهید دید. اینها همان ستارههایی هستند که تعریفشان را شناختیم.
سیاره شناسی، واژهی دیگری برای نشاندادن نوع دیگری از جرمهای آسمانی دارد. سیاره(Planet) یک جرم کروی شکل است که در یک مدار ثابت به دور ستارهها میچرخد. مواد تشکیلدهنده سیارات معمولاً ترکیبی از جامد، مایع و گاز است و دما در آنها به نسبت ستارگان بسیار کم است. سیارات از خود نور تولید نکرده و صرفاً نور ستارهها را منعکس میکنند.
در منظومه شمسی، 8 سیاره و فقط یک ستاره وجود دارد که آن را به نام خورشید(Sun) میشناسیم. اسامی سیارات منظومه شمسی به فارسی و به ترتیب فاصله از خورشید عبارت است از: عطارد، زهره، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون.
آیا ماه هم ستاره است؟
احتمالاً برایتان سؤال پیشآمده که پس ماه چه؟ ماه سیاره است یا ستاره؟ برای جواب دادن به این سؤال باید یک مفهوم دیگر به نام قمر را نیز تعریف کنیم قمرها نوع دیگری از اجرام آسمانی هستند که به دور سیارهها میچرخند و از خود نور تولید نمیکنند. عملکرد نوری قمرها مثل سیاره است و آنها هم نور ستارهها را منعکس میکنند. تفاوت سیاره و قمر نوع حرکت و مدار آن است. در واقع ماه بهعنوان قمر سیاره زمین، دور زمین چرخیده و از خودش نوری نداشته و صرفاً نور خورشید را بازتاب میکند.
اگر سؤالاتی در خصوص مبحث نور در ذهنتان وجود دارد، حتماً مقالهی چرا نور سایه ندارد؟ را مطالعه کنید. در این مقاله مفاهیم پایهای نور به زبان ساده بیان شده است.
منبع نور منظومه شمسی چیست؟
تا اینجا متوجه شدیم که اجرام نورانی که شبها در آسمان میبینیم غالباً ستاره هستند که متعلق به منظومه شمسی نیستند! در واقع ستارههایی که در آسمان شب پیدا میشوند، متعلق به کهکشان راه شیری و منظومههای دیگر این کهکشان عظیماند. تنها ستارهی منظومه شمسی خورشید است که در شبهای سیاره زمین دیده نمیشود. خورشید با فعلوانفعالات هستهای که در آن رخ میدهد تنها منبع نوری منظومه شمسی است. البته خورشید علاوه بر نور، گرمای بسیار زیادی نیز تولید کرده که باعث شده دمای کل منظومه شمسی تحت تأثیر قرار گیرد. برای مثال، سطح عطارد بهعنوان نزدیکترین سیاره به خورشید در گرمترین حالت دمایی حدود ۴۲۷ درجه دارد، یا زهره که دومین سیارهی منظومهی شمسی و نزدیکترین سیاره به زمین است، در بیشترین حالت دمایی حدود ۴۶۲ درجه دارد.
تمام قمرها و سیارات منظومه شمسی تا حدی نور خورشید را منعکس میکنند. شاید ملموسترین مثال برای ساکنان زمین انعکاس نور خورشید توسط ماه باشد. البته باید بدانید که ماه دومین جرم نورانی در منظومه شمسی است و میزان نوردهی ماه با توجه به حرکت وضعی آن متفاوت است. اگر ماه کامل باشد درخشانتر و اگر در وضعیت هلال باشد، درخشندگی کمتری دارد. درخشندگی و نوردهی ماه بهقدری است که در برخی از روزهای آفتابی هم در آسمان دیده میشود. حالا وقت آن است که تعریفهای پایهای و اجرام آسمانی را رها کرده و به دنبال پاسخ سؤال اصلی رفته و بدانیم کدام سیارهها بیشترین نور را منعکس کرده و یا به عبارتی پرنورترین سیاره منظومه شمسی هستند.
پیش از آن برای بهتر متوجه شدن اهمیت نور در زندگی، میتوانید مقاله جایگاه نور طبیعی در زندگی انسان را مطالعه کنید.
سیاره زهره، گرمترین سیاره منظومه شمسی
سیاره زهره یا سیاره ناهید که به انگلیسی ونوس (Venus) نیز نامیده میشود، پس از خورشید و ماه درخشانترین جسم قابلمشاهده از زمین است زهره دومین سیاره از خورشید است که گرمترین سیاره منظومه شمسی بوده و با دمایی باورنکردنی عملاً در حال سوختن است.
در نتیجه خبری از حیات در سیاره زهره نیست. سیاره زهره بهقدری روشن است که اگر در بهترین حالت خود نسبت به زمین قرار داشته باشد، در غروب و با چشم غیرمسلح نیز قابل رویت است. روشنایی زهره به دلایل گوناگونی وابسته است، اما مهمترین دلیل آن وجود ابرهای غلیظ در اطراف این سیاره و البته نزدیک بودن آن به زمین است.
جالب است بدانید که هر بار که زهره یک دور کامل به دور خورشید میزند، ۲۲۵ روز زمینی طول میکشد و سالی ۲۲۵ روزه دارد. اما فاصلهی یک روز و شب آن ۲۴۳ روز زمینی است! یعنی روزهای سیاره زهره بیشتر از یک سال طول میکشند. سیاره زهره به دلیل شباهتهای بیشمار فیزیکیاش به زمین از جمله اندازه، جرم و چگالی و … همیشه بهعنوان خواهر دوقلوی سیاره زمین شناخته میشود.
سیاره زهره خیلی زود توسط بشر کشف شده و همیشه موردتوجه انسان بوده است تا آنجا که به این سیارهی نورانی نامهای فراوان از جمله ونوس که الهه عشق و زیبایی است و آناهیتا که الهه آب است، دادهاند. در ادبیات و شعر و هنر هم، زهره بهعنوان نماد زیبایی و درخشندگی استفاده شده است.
سیاره مریخ، نزدیکترین سیاره به زمین
سیاره مریخ یا بهرام دومین سیاره نورانی بعد از زهره است رنگ این سیاره قرمز به دلیل وجود ترکیبات بالای اکسید آهن روی سطح آن است درخشندگی مریخ به حدی است که در بهترین شرایط با نگاه بهطرف شرق در حین غروب آفتاب قابل دیدن است اما این شرایط هر دو سال یکبار در بهترین حالت خود قرار گرفته و در مابقی ایام مریخ تقریباً کمنور بوده و از زمین دیده نمیشود
سیارههای
- مشتری
- زحل
- اورانوس
در رتبههای بعدی درخشانترین سیارههای منظومه شمسی قرار دارند.
کلام آخر
خورشید بهعنوان نورانیترین جرم آسمانی در منظومه شمسی، سالهای سال است که میدرخشد و روشنایی و گرما را برای سیارات به ارمغان میآورد. سیاره زمین بهعنوان سومین سیاره از خورشید سطح مطلوبی از گرما و نور را دریافت کرده که این میزان برای تمام سیارهها مساوی و یکسان نیست. باید در نظر داشت که هیچکدام از سیارهها توانایی تولید نور از خودشان را ندارند و صرفاً منعکسکنندهی نور خورشید هستند. در این بین سیاره زهره روشنترین سیاره منظومه شمسی بوده و بعد از آن مریخ، مشتری، زحل و اورانوس قرار دارند.
در این مقاله در خصوص پرنورترین سیاره منظومه شمسی صحبت کردیم. تفاوت ستاره و سیاره را شناخته و منبع نور در منظومه شمسی را معرفی کردیم.
سؤالات متداول
آیا ماه سیاره است؟
خیر، ماه در بین اجرام آسمانی جزو دستهی قمرها قرار میگیرد. تفاوت قمر و سیاره در آن است که سیاره به دور یک ستاره میچرخد و قمر دور یک سیاره. برای مثال، زمین بهعنوان یک سیاره، دور ستارهی خورشید میچرخد و ماه که قمر است فقط به دور زمین میچرخد.
گرمترین سیاره منظومه شمسی کدام است؟
گرمترین سیاره منظومه شمسی با دمایی حدود ۴۶۲ درجه، سیاره زهره است بهخاطر وجود جو بسیار قوی در اطراف آن تحت تأثیر اثر گلخانهای قرار گرفته و انرژی گرمایی دریافت شده از خورشید را رها نمیکند. همین مسئله، زهره را به گرمترین سیاره منظومه شمسی تبدیل کرده است.
عالی عالی عالی
لذت بردم ممنونم ازشما
من خیلی علاقه به این مطالب دارم و میخوام که بیشتر از عالم اطلاعات کسب کنم
سپاس از نظر شما همراه گرامی
عالی بود استفاده کردیم
خیلی خوب و مفید بود.ممنون واقعا
اطلاعات جالبی بود
عالی بود