بهترین نورپردازی‌های دنیا

در این مقاله قصد داریم به بررسی بهترین نورپردازی‌های دنیا بپردازیم. به همین دلیل ترجیح دادیم سری به دنیای نورپردازی و مهندسی ساختمان بزنیم و برای انتخاب نورپردازی‌‌ها و شرح زیبایی آن‌‌ها در این مقاله، مسابقه سالانه لومن که توسط انجمن مهندسان روشنایی شعبه شهر نیویورک برگزار می‌‌شود را بررسی کنیم. در این مسابقه سالانه تعدادی از متخصصان نورپردازی و طراحی شرکت می‌‌کنند و بهترین طراحی نورپردازی توسط گروهی از داوران انتخاب می‌‌شود. اسم این مراسم را گالا لومن می‎نامند و ما یکی از رقابت‌های سال‌‌های اخیر آن را مورد بررسی قرار داده و لیستی از بهترین‌‌های آن را معرفی می‌‌کنیم. با ما همراه باشید.

بهترین ساختمان‌‌ها در طراحی نورپردازی

طبعاً با استفاده از نور خورشید و در روز، نورپردازی بیرونی معنایی ندارد، اما اگر سازه را به شکل مناسبی طراحی کنید، می‌‌توانید با استفاده از لوسترهای کریستالی و تعداد زیادی آیینه، فضای داخلی ساختمان را از رنگ‌‌ها و انعکاس نور آن‌‌ها سرشار کنید.

معمولاً وقتی صحبت از نورپردازی ساختمان می‌شود، اولین نقطه از ساختمان که برای نورپردازی انتخاب می‌شود، نمای ساختمان است. برای اطلاع از چگونگی نورپردازی نمای ساختمان پیشنهاد می‌کنیم سری به مقاله اصول نورپردازی نمای ساختمان بزنید.

بهترین ساختمان‌ها از لحاظ طراحی نورپردازی را می‌توان به شرح زیر نام برد:

آکادمی نیروی هوایی ایالات متحده

آکادمی نیروی هوایی ایالات متحده (مرکز توسعه شخصیت و رهبری)، یک دهلیز شیب‌‌دار سر به فلک کشیده به ارتفاع 105 فوت است که در قسمت بالایی فضای تجمع مرکز ساختمان قرار دارد تا جهت چراغ ناوبری معروف این سازمان را مشخص کند. مرکز طراحی این ساختمان، یک سیستم خرپایی از صفحات افقی است که هم به‌عنوان عناصر سایه زن و هم عناصر بازتابنده عمل می‌‌کنند. نورافکن‌‌های ال‌ای‌دی که پایه این سازه را تکمیل می‌‌کنند، سازه را در شب به زیبایی نشان می‌‌دهند و نور را از مجموعه‌‌ای از آینه‌‌ها منعکس می‌‌کنند تا فضاهای زیری را روشن کنند. نور در این پروژه به‌قدری متمایز شده است که به‌واقع قدرت معماری و نمادگرایی هر فضای درونی را احساس می‌‌کنیم. روزنه‌‌های نور داخل اتاق هیئت‌مدیره آن نیز به‌اندازه روزنه‌‌های سالن اجلاس زیبا و الهام‌‌بخش است.

ساختمان پردیس استیل استاکس در پنسیلوانیا

این ساختمان که مجدداً به یک پردیس فرهنگی و هنری ۱۰ جریبی تبدیل شده است، اکنون محل برگزاری مکان‌‌های نمایش، پارک‌‌ها و میدان‌ها است. اما مهم‌‌ترین قسمت آن ساختمان بتلهم استیل است که مجموعه‌ای از سازه‌‌های کارخانه‌‌ای و کوره‌‌ای است که نیاز به یک فرایند نورپردازی ویژه دارد. طراح نورپردازی این ساختمان از یک طرح روشنایی هوشمندانه و هنرمندانه مرکب از رنگ‌‌های اشباع‌‌شده برای برجسته‌کردن ویژگی‌‌های کارخانه قدیمی استفاده کرده است، یعنی در هنگام غروب، چراغ‌‌های این ساختمان به رنگ قرمز در می‌‌آیند. پس از آن چراغ‌‌ها قرمزتر می‌‌شوند و در نهایت این طیف رنگی به آبی می‌‌رسد. به عبارتی هرچقدر که زمان می‌‌گذرد، رنگ‌‌ها سردتر می‌شوند. در پایان این نمایش نورپردازی که در سرتاسر مجتمع منتشر می‌‌شود، ال‌ای‌دی‌‌های چشمک‌‌زن فعال شده و جلوه‌‌ای درخشان خلق می‌‌کنند. انتخاب دقیق رنگ‌‌ها خنک بودن را نشان می‌‌دهد و درعین‌حال رنگ‌‌های گرم، زندگی را به فولاد‌‌های بی‌‌جان می‌‌بخشند.

یکی از بهترین نورپردازی‌های ساختمان نورپردازی برج گالاتا است. شما می‌توانید جزئیات دقیق درمورد نورپردازی این برج معروف را در مقاله نورپردازی برج گالاتا مطالعه کنید.

ساختمان ریاست جهانی محوطه فضایی در نیویورک

این ساختمان از دو پس‌‌زمینه سیاه‌وسفید تشکیل شده است. سیاه نشان‌‌دهنده فضای جمعی یا اشتراکی است و سیگنالینگ سفید نشان‌‌دهنده قسمت کار انفرادی است. طراح نورپرداز از شبکه‌ای از سوکت‌‌های چینی با لامپ‌‌های خالی استفاده کرده است که در نواحی سفید و سیاه به‌صورت لامپ‌‌های توکار تعبیه شده‌‌اند. این سیستم نورپردازی هوشمند، در طول روز برای تقلید از نور خورشید، کم‌نور می‌‌شود تا به محیط گرما ببخشد. در نهایت هزاران دیافراگم در سقف محوطه این ساختمان ایجاد شده‌‌اند که با روشن‌کردن سقف سفید روشن، یک آسمان پرستاره در شب را به یاد می‌‌آورند. کلیت نورپردازی این ساختمان بسیار ساده است و به طور مداوم به روش‌های مختلف با مضامین تکرارشونده ایجاد می‌‌شود که به طور کامل با معماری و طراحی داخلی تضاد دارد.

ساختمانی در خیابان پنجم ساکس در بروکفیلد در شهر نیویورک

این فضای خرده‌‌فروشی دوطبقه دارای یک فضای زیبای تمیز، پیچیده و مطبوع است که مجموعه‌‌ای از اجزای لوکس را به نمایش می‌‌گذارد و درعین‌حال با استفاده از یک نورپردازی منحصربه‌فرد، بهبود یافته است. نقطه کانونی در این پروژه یک دایره دراماتیک است که با طنین نوری از باله‌‌های برنجی که درخششی بسیار گرم ایجاد می‎کنند، مشخص شده است. در بالای ساختمان نیز سقف آیینه‌‌ای الگوی تقریباً بی‌نهایتی از گوی‌‌ها را از دو لوستر نیمکره‌ای که در زیر آن آویزان شده‌‌اند، منعکس می‌‌کند.

سالن کنوانسیون بزرگ هیوندای در سئول

یک فضای چندمنظوره که بخش‌‌های آموزش، فیلم، رویدادها و کنفرانس‌‌ها را در خود جای می‌دهد، به یک نورپردازی انعطاف‌‌پذیر نیاز دارد. در اینجا پوسته‌‌ای از نورهای مختلف وجود دارد که به‌راحتی قابل تنظیم هستند و نور صحنه، محیط پیرامونی و دیوارها را در موقعیت‌‌های مختلف تأمین می‌‌کنند. در قسمتی از این پروژه نیز یک سالن نمایش به‌صورت جعبه سیاه با نورپردازی متمرکز در نیمکت‌‌ها و قسمت‌‌های پایینی صورت گرفته است.

همچنین اگر بخواهیم چند مورد دیگر از زیباترین نورپردازی‌های ساختمان را نام ببریم می‌توانیم به نام‌های زیر اشاره کنیم:

موزه گوگنهایم بیلبائو، خانه رقص پراگ، مزکیتا کوردوبا، شارد لندن، استادیوم آشیانه پرنده پکن، هتل سیلو کیپ‌تاون، معبد نیلوفر آبی دهلی‌نو، برج خلیفه دبی.

مسجد مکی یکی از بی‌مانند‌ترین مساجد داخل ایران است و با سبکی بسیار مشابه به مساجد ترکیه، خصوصاً مسجد سلطان احمد ساخته شده است. این مسجد را به‌عنوان مهم‌ترین و بزرگ‌ترین مساجد اهل‌سنت در ایران می‌شناسند و دیدنی‌ترین جاذبه مذهبی و توریستی شهر زاهدان هم محسوب می‌شود. اگر می‌خواهید درمورد نورپردازی این مسجد زیبا و دیدنی اطلاعات کافی به دست بیاورید، پیشنهاد ما این است که مقاله نورپردازی مسجد مکی را مطالعه کنید.

در ادامه کمپانی‌هایی که بهترین طراحی نورپردازی را دارند، آوردیم:

• هاولز
• بجاج الکتریکال
• ویرپو
• فیلیپس
• مورفی
• سوریا
• سیسکا
• کرامپتون

انواع نورپردازی‌‌های چشم‌‌نواز در جهان

در ادامه چند مورد از نورپردازی‌های چشم نواز چند بنا را ذکر می‌کنیم:

کلیسای رستاخیز سن‌پترزبورگ

از باشکوه‌ترین بناهای قرن ۱۸ کشور روسیه که در سن‌پترزبورگ قرار دارد، کلیسای رستاخیز سن‌پترزبورگ است. به اعتقاد سازندگان این کلیسا که این باور به بسیاری از بازدیدکنندگان نیز سرایت کرده، عیسی مسیح از این کلیسا مجددا ظهور می‌کند و رستاخیز از این کلیسا آغاز خواهد شد. طراح این کلیسا پیرو کاستیگلونی (Piero Castiglioni) معمار ایتالیایی است که به پیروی از معماری سبک باروک و نئوکلاسیک، کلیسای رستاخیز را طراحی کرده است. مدت زمان ساخت این کلیسا ۲۴ سال است. همچنین نورپردازی کلیسای رستاخیز طبق یک سیستم جدید است. از آنجا که کلیسای رستاخیز اتفاقات بسیار مهمی همچون کشتار مارس ۱۸۸۱ که تزار دوم روسیه در آن جان داد را به خود دیده است، به آن ناجی خون نیز می‌گویند. تفاوت این کلیسا با کلیساهای سن‌پترزبورگ در موزائیک‌های رنگی و گنبدهای همچون پیاز آن است که با کلیسای جامع سنت باسیل شباهت زیادی دارد. در پروژه نورپردازی این کلیسا تعداد سازه‌های نورافشانی توسط معماران آن افزایش یافته و منابع نوری جدید جایگزین شد. به‌جای نورپردازی‌های قدیمی از نور متال هالیدی دارای طیف نورهای گرم استفاده شده است. به این ترتیب طراحان توانستند سایه‌ها را به وسیله یک‌دست کردن نورها با استفاده از ترکیب نورهای مختلف، کنترل کنند.

نورپردازی گنبد بودهانات

گنبد بودهانات که از اصلی‌ترین گنبدهای نپال و جنوب آسیا است، گنبدی است که درمورد تاریخچه و روش ساخت آن افسانه‌های زیادی وجود دارد. قرن پنجم میلادی اولین بار از این گنبد نام برده شده است. در سال ۱۹۷۹ گنبد بودهانات جزو میراث جهانی ملل متحد محسوب شد. طی یک زلزله در آوریل ۲۰۱۸ که در نپال به‌ وقوع پیوست، این گنبد تخریب شد که با فراخوان روحانیون و معتمدین شهر بنیاد خیریه‌ای به نام بنما تکشیل شد که پروژه بازسازی و نورپردازی گنبد بودهانات را عهده‌دار شد.

این گنبد از بالا شبیه یک طرح غول‌آسای «ماندالا» به‌نظر می‌رسد؛ چیزی شبیه به سنبل فرهنگ آن مردم. چهار بودای دیانا (مجسمه‌های بودا با چشم‌های خاص) همچون تمام ماندالاهای تبتی، در چهار جای اصلی این گنبد جاگذاری شده است. وایروکانا درست در وسط نیمکره سفید گنبد بودهانات قرار گرفته است. تمام اعدادی که در طراحی این گنبد و همچنین ساختش، مورد استفاده قرار گرفته است، دارای معنایی نمادین است. نماد هر یک از عناصر خلقت خاک، آب، آتش و هوا، هر کدام از بوداها هستند و طبقات نه‌گانه این بنا نماد افسانه کوه مرو محسوب می‌شوند. کوه مرو در فرهنگ و آیین هندو و بودایی به مرکز کهکشان گفته می‌شود.  برای چرخاندن آب نمادین و سالم نگه‌داشتن هوای نیمکره دو دستگاه چرخشی تهویه مطبوع در قسمت پایینی ساختمان جاگذاری شده است. پروژه نورپردازی این گنبد با هدف ایجاد یک نور یکدست برای ساختمان و درخشیدن بدون ایجاد آلودگی نوری است. در ارتفاعات مختلف این بنا نورهای نقطه‌ای یا اسپات لایت‌های ۱۲ درجه که نور حباب را منعکس می‌کنند و کل راه پله را نورانی می‌کنند، در هماهنگی کامل با نمایشگرهای ضدتابش، نصب شده‌اند.

در این بنا سایبانی طلایی با درجه رنگی ۳ هزار کلوین برای نمایش عنصر هوا نصب شده است که دیدن این سیستم نورپردازی، شگفتی همه بازدیدکنندگان و عبادت‌کنندگان را برمی‌انگیزد.

نورپردازی یک پارکینگ در سوئد

این پارکینگ کوچک که خیلی کاربردی است براساس بخشی از پروژه مدیریت پارکینگ در سال ۲۰۱۵ توسط شورای شهر شهر اومئو (Umeå) سوئد طراحی شد. از آنجاکه شهر اومئو درحال گسترش است، ساخت‌وساز در شهر موجب می‌شود که پارکینگ‌های موجود در مرکز شهر جمع شود. این مساله باعث می‌شود که نیاز به یک گاراژ در مرکز شهر بیشتر احساس شود. یک طرف این پارکینگ، پرترددترین قسمت شهر و یک طرف دیگر آن خط آهن است.

ساختمان این پارکینگ بعد از طراحی جدید خود هویت مدرن و رازآلودی به‌دست آورده است. فرایند پارک کردن در این ساختمان که ظاهرا باید همچون پارک کردن در سایر پارکینگ‌ها از ساده‌ترین کارها باشد، به فرایندی جذاب و زیبایی‌شناسانه بدل شده است. ساختمان پارکینگ که ۱۲۰متر ارتفاع دارد، همچون بافت شهری‌ای که در آن واقع شده است، ساخته شده و در ساخت آن بلوک‌های ورقه‌ای آهنی که منعکس‎کننده نور به شکل زیبایی است، به‌کار رفته است. بلوک‌های ورقه‌ای آهنی توکار بوده و نمای شهری را تخریب نمی‌کنند. نور با عبور از بلوک‌ها الگوهای نامنظم نور و سایه‌های جذابی خلق می‌کنند. تاثیر این نوع نورپردازی، برجسته‌شدن معماری منحصربه‌فرد ساختمان پارکینگ است که موجب ایجاد حس بی‌مکانی در مرکز شهر می‌شود.

برج خلیفه دوبی نیز یکی از ساختمان‌های مشهور در دنیا است که نورپردازی منحصربه‌فردی دارد. اگر می‌خواهید اطلاعاتی کافی و جامع از نورپردازی این برج داشته باشید، بهتر است به مقاله نورپردازی برج خلیفه سر بزنید.

کلام آخر

در این مقاله تلاش کردیم تعدادی از بهترین نورپردازی‌‌ها ساختمان را برای شما توضیح دهیم. بااین‌حال برای این کار ابتدا به نورپردازی‌‌های منتخب یک مسابقه نورپردازی معروف پرداختیم و با معرفی آن‌‌ها فضاهای تازه‌‌ای را به شما شناساندیم. در ادامه نیز ۳ مکان معروف با زیباترین نورپردازی‌‌ها را معرفی کردیم.

سؤالات متداول

چند نمونه از زیباترین نورپردازی‌‌های ساختمان را نام ببرید؟

موزه گوگنهایم بیلبائو، خانه رقص پراگ، مزکیتا کوردوبا، شارد لندن، استادیوم آشیانه پرنده پکن، هتل سیلو کیپ‌تاون، معبد نیلوفر آبی دهلی‌نو، برج خلیفه دبی.

کدام کمپانی‌‌ها در دنیا بهترین طراحی نورپردازی را دارند؟

چند مورد از این کمپانی‌‌ها عبارتند از: هاولز، بجاج الکتریکال، ویرپو، فیلیپس، مورفی، سوریا، سیسکا، کرامپتون.

آیا برای نورپردازی ساختمان می‌‌توان از نور روز بهره برد؟

با استفاده از نور خورشید و در روز، نورپردازی بیرونی معنایی ندارد، اما اگر سازه را به شکل مناسبی طراحی کنید، می‌‌توانید با استفاده از لوسترهای کریستالی و تعداد زیادی آیینه، فضای داخلی ساختمان را از رنگ‌‌ها و انعکاس نور آن‌‌ها سرشار سازید.