روشنایی در صنعت نساجی

آیا تجربه حضور و تماشای یک کارخانه نساجی را از نزدیک داشته‌اید؟ دستگاه‌های بسیار دقیقی با تکنولوژی بالا در حال درهم‌تنیدن نخ‌هایی هستند که پروسه تولید دشواری داشته‌اند و حالا برای تولید یک متر پارچه باید ده‌ها هزار تاروپود در هم ترکیب شوند و ساختار کلی آن را بسازند. در یک کارخانه نساجی، نور یکی از الزامات اصلی تولید است. در این صنعت به‌ویژه در بخش‌های ریسندگی و بافندگی، روشنایی از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا به عنوان مثال در هنگام پارگی نخ‌های تار، کارگران می‌بایست نخ تار پاره‌شده را از میان صدها عدد نخ پیدا کرده و آن را گره بزنند.

لذا در طراحی کارخانجات نساجی، توجه به سیستم روشنایی ضرورت دارد. در عین حال باید توجه داشت که روشنایی اولیه نصب شده، به مرور زمان کاهش می‌یابد. برخی از عواملی که این افت روشنایی را سبب می‌شوند، عبارتند از: کاهش نور لامپ‎ها در طول عمر آنها، کثیف شدن و نشستن گردوغبار بر روی لامپ‌ها، کثیف شدن چراغ‌ها، کثیف شدن سطوح انعکاس‌دهنده نور از قبیل دیوارها و سقف، سوختن یا نیم‌سوز شدن بعضی از لامپ‌ها و غیره. در این مقاله قصد داریم درباره‌ی روشنایی در کارخانجات نساجی صحبت کنیم. همراه ما باشید.

مزایای وجود رفلکتورها در کارخانجات

تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که، تلفات نور ناشی از تجمع و انباشته‌شدن گردوغبار و جرم بر روی لامپ‌ها یا رفلکتورها به‌خصوص در سالن‌های تولیدی کارخانجات نساجی می‌تواند تا 40درصد شدت نور خروجی را کاهش دهد. ضمنا به این نکته نیز باید توجه کرد که هرچه کار انجام‌شده توسط کارگران به دقت بیشتری احتیاج داشته باشد، مقدار شدت نوری بیشتری نیز موردنیاز خواهد بود. از طرف دیگر، کمبود شدت روشنایی و عدم توجه به شدت روشنایی استاندارد، خستگی زودرس و کاهش دقت افراد را به‌دنبال دارد. لذا این موضوع می‌تواند بر روی میزان تولید محصول یا کیفیت محصول تولیدی، تاثیرگذار باشد.

تعویض لامپ‌ها در کارخانجات نساجی

در کارخانجات نساجی به دلیل عوامل محیطی و ذرات معلق در فضای تولید، راندمان سیستم روشنایی تا 60 درصد افت می‌کند. به همین دلیل، به‌کارگیری برنامه منظم جهت تعویض لامپ‌ها به‌صورت گروهی و با فواصل زمانی معین در این صنایع ضروری به نظر می‌رسد. این برنامه همچنین فرصت مناسبی جهت تعویض لامپ‌های نیمه‌سوخته است.

لذا وجود یک برنامه زمانی معین جهت تمیزکاری لامپ‌های سیستم روشنایی کارخانجات ضروری است. لازم به ذکر است که این برنامه زمانی برای بخش‌های مختلف یک کارخانه نساجی متفاوت است. برای مثال، در سالن‌های ریسندگی که گرد و غبار بیشتری وجود دارد و لامپ‎ها زودتر کثیف می‌شوند، باید در بازه زمانی کوتاه‌تری نسبت به سالن رنگرزی و تکمیل که گردوغبار در آنجا کمتر است، تمیز شوند.

مشکلات رایج در سیستم روشنایی کارخانجات نساجی

با توجه به انباشته‌ شدن گردوغبار و جرم بر روی لامپ‌ها یا رفلکتورها، وجود یک برنامه زمانی معین جهت تمیزکاری سیستم روشنایی ضروری است. همچنین در اغلب کارخانجات شدت روشنایی اندازه‎گیری‌شده بر روی ماشین‌آلات و دستگاه‎ها، کمتر از حد استاندارد است. این موضوع می‌تواند موجب کاهش دقت و خستگی هر چه بیشتر کارگران شود و در نتیجه میزان تولید محصول یا کیفیت محصول تولیدی، تحت تاثیر قرار گیرد. البته قابل ذکر است که این مقدار روشنایی را می‌توان با تعویض برخی از لامپ‌های سوخته یا نیم‌سوخته و نیز توجه بیشتر به نظافت سالن و نظافت سطوح انعکاس‌دهنده نور، جبران کرد.

پیشنهاد می‌شود در راستای بهینه‌سازی و صرفه‌جویی در مصرف انرژی و افزایش عمر مفید لامپ‌ها در کارخانجات، علاوه بر آموزش استفاده صحیح از سیستم‌های روشنایی، تمامی لامپ‌های قدیمی و گازی کم‌مصرف با لامپ‌ LED تعویض شود. در این صورت، علاوه بر افزایش میزان روشنایی، کاهش هزینه مصرف برق نیز از نتایج آن خواهد بود.

ممکن است بخواهید درباره‎ی دلایل سوختن سریع لامپ بیشتر بدانید، در مقاله‎ی چرا لامپ زود می‎سوزد؟ به‎طور کامل به این موضوع پرداختیم.

بهبود سیستم روشنایی در کارخانجات نساجی

در کارخانجات نساجی داخل کشور، معمولا توجه چندانی به وضعیت راندمان روشنایی و موضوع شدت نوری مناسب، معطوف نمی‌شود. این در حالیست که در بسیاری از موارد می‌توان با انجام برخی راهکارهای نسبتا ساده و کم هزینه، نسبت به بهبود وضعیت سیستم روشنایی و راندمان آن اقدام کرد. به‌طور کلی با توجه به بررسی‌ها و اندازه‌گیری‌های انجام شده، راهکارهایی وجود دارد که می‌توان جهت بهبود وضعیت سیستم روشنایی و افزایش راندمان آن در کارخانجات نساجی استفاده کرد. عاری بودن محیط سالن‌ها از گردوغبار معلق در هوا و تمیز و شفاف بودن دیوارها و سطوح، در افزایش شدت روشنایی سالن‌ها تاثیر به‎سزایی دارد. با توجه به ساختار لامپ‌ها تعویض لامپ‌های نیمه سوخته به‌طور مستمر لازم است زیرا علاوه بر عدم تولید روشنایی، موجب اتلاف انرژی نیز می‌شود.

ارزیابی سیستم روشنایی موجود و تعیین سطح روشنایی و تعداد چراغ بخش‌های مختلف سالن لامپ‎‌ها در سالن‌های تولیدی منطقه‌بندی شده و در محل‌هایی که ماشین‌های تولیدی فعال نیستند، لامپ‌های آن قسمت خاموش می‌شود. این‌ها اقداماتی هستند که در کارخانه‌های نساجی به کیفیت و صرفه‌ی تولید کمک بسیاری خواهند داشت.

اگر می‌‎خواهید با انواع لامپ‎های صنعتی بیشتر آشنا شوید، مقاله‌‎ی انواع لامپ‌های صنعتی را مطالعه کنید.

کلام آخر

در کارخانجات نساجی داخل کشور، معمولا به وضعیت راندمان روشنایی و موضوع شدت نوری مناسب، توجه نمی‎شود. درحالی‌که کمبود شدت روشنایی و عدم توجه به شدت روشنایی استاندارد، باعث ایجاد خستگی زودرس و کاهش دقت افراد می‎شود و بر روی میزان تولید محصول یا کیفیت محصول، تاثیر منفی می‌‎گذارد. بنابراین باید روشنایی لازم در کارخانجات نساجی فراهم شود تا وضعیت راندمان بهبود پیدا کند.

سوالات متداول:

روشنایی چه تاثیری در راندمان تولید پارچه در کارخانجات نساجی دارد؟

در یک کارخانه نساجی، نور یکی از الزامات اصلی تولید است، به‌ویژه در بخش‌های ریسندگی و بافندگی، روشنایی از اهمیت زیادی برخوردار است و اگر در کارخانجات نساجی، روشنایی لازم وجود نداشته باشد، راندمان تولید پارچه به شدت افت می‌کند.

چه راهکارهایی برای بهبود وضعیت سیستم روشنایی در کارخانجات نساجی وجود دارند؟

عاری بودن محیط سالن‌ها از گردوغبار معلق در هوا و تمیز و شفاف بودن دیوارها و سطوح و نیز تعویض لامپ‌های نیمه‌سوخته به‌طور مستمر، از جمله راهکارهایی هستند که به بهبود وضعیت سیستم روشنایی در کارخانجات نساجی کمک بسیاری می‎کنند.

نبودن روشنایی استاندارد در کارخانجات نساجی چه مشکلاتی ایجاد می‎کند؟

اگر در کارخانجات نساجی، شدت روشنایی اندازه‎گیری‌شده بر روی ماشین‌آلات و دستگاه‎ها، کمتر از حد استاندارد باشد، موجب کاهش دقت و خستگی هر چه بیشتر کارگران شده و میزان تولید پارچه کاهش می‎یابد.