همانطور که می‌دانیم در صنایع مرغ و تخم‌مرغ، نور یک عضو مهم است. روشنایی، به طرز قابل‌توجهی میزان تولید مرغداری را تحت تاثیر قرار می‌دهد. روشنایی کم در طول دوره جوجه‌کشی و یا روشنایی بیش از اندازه در طول دوره رشد می‌تواند اثر منفی بر عملکرد مرغداری داشته و به کاهش سود مرغداری منجر شود.
سیستم مرغداری بسته، تونل‌های تهویه و اصولا مرغداری سالنی با آنکه در مصرف انرژی کارآمدتر از سیستم‌های سنتی هستند، اما نیاز به منابع نور مصنوعی دارند. بنابراین، بهبود روشنایی نه تنها برای پرندگان سودمند است بلکه کارآمدی انرژی موجب به حداقل رساندن هزینه‌های تولید می‌شود.
در گذشته از لامپ‌های رشته‌ای به منظور روشنایی سالن‌های پرورش مرغ استفاده می‌شد که به نسبت انرژی مصرفی و بهای پرداختی آن اصلا به صرفه نبود. اما حالا با جایگزین شدن سیستم‌های روشنایی هوشمند ال ای دی در این صنعت، علاوه بر کاهش مصرف انرژی، بهره‌وری در زمان پرورش و دیگر مزایا را به دنبال داشته است. در این مقاله به بررسی روشنایی این صنعت پرداخته و با مزایای LED در آن بیشتر آشنا می‌شویم.
رفتار پرنده زیر نور لامپ LED
مرغدارانی که از لامپ‌های LED استفاده می‌کنند، بر این نکته تأکید می‌کنند که پرندگان زیر نور لامپ‌های LED رفتار آرام‌تری دارند و این حالت حتی در زمانی که میزان نور از حالت کم شده با دیمر به میزان نور کامل می‌رسد، هم وجود دارد. یک دلیل ممکن است به این خاطر باشد که نور LED در مقایسه با لامپ‌های CFL، حالت سوسو زدن نداشته و این امر به میزان قابل توجهی بر پرندگان تاثیرگذار است زیرا چشم ماکیان حساس‌تر از چشم انسان نسبت به سوسو زدن نور است.
علاوه بر این، رنگ چراغ‌های LED قابل تنظیم است. به‌عنوان مثال، نور قرمز می‌تواند باعث تحریک فعالیت‌های جنسی و کاهش میزان خوراک لازم برای تولید هر تخم مرغ شود. رنگ قرمز LED قادر است تولید تخم مرغ را تا 38 درصد به ازای هر مرغ افزایش دهد در حالی که مصرف مواد غذایی آن تا 20 درصد کاهش یابد.
چراغ سبز، رشد مرغ را در مراحل اولیه پوشش می‌دهد، در حالی که در مرحله بعد چرخه زندگی مرغ، نور آبی رشد را سریع‌تر می‌کند. ترکیب نور آبی و سبز باعث بهبود خوراک تا 4 درصد و در نتیجه کاهش هزینه به ازای هر پوند از مرغ تا 3 درصد می‌شود.
ال ای دی و کاهش هزینه‌ها
مطالعات دکتر جوی بری در دانشگاه استیون اف آستین پیرامون مصرف انرژی ال ای دی ها در مقابل لامپ‌های رشته‌ای نشان داد که مزرعه پرورش مرغ متوسط با استفاده از لامپ‌های رشته‌ای مصرف 3837 کیلووات ساعت در هر گله در سال است.
در صورتی‌که همان مزرعه مجهز به LED فقط 109 کیلووات ساعت مصرف برای همان گله در هر سال است؛ این رقم یعنی تقریبا 95 درصد صرفه‌جویی در انرژی. ضمن اینکه قابلیت اطمینان بالا و هزینه‌های نگهداری پایین در LEDها بدان معنی است که حتی با هزینه‌های اولیه بالاتر، مصرف انرژی و هزینه‌های نگهداری پایین تا پایان هر دوره پرورش به سود تبدیل می‌شود.
مزایای LED در مرغداری
استفاده از یک سیستم روشنایی هوشمند، در پرورش جوجه و مرغ به کمیت و کیفیت بالاتر مرغ و تخم مرغ کمک شایانی خواهد کرد. برای مثال اگر این سیستم روشنایی بر پایه تکنولوژی LED باشد بسیار موثرتر خواهد بود، زیرا که سرعت بلوغ و بهبود استاندارد سلامت نسبت به جوجه‌های تحت منابع نور سنتی بالاتر می‌رود.
به‌طور کلی مزایای استفاده از فناوری مبتنی بر LED در این صنعت عبارت است از:
- هزینه‌های روشنایی پایین
- افزایش وزن و بهبود سیستم اسکلتی عضلانی جوجه
- القاء بلوغ زودتر برای تخم‌گذاری در مرغ
- افزایش خروجی و کیفیت تخم مرغ
- تنظیم چرخه تولید مثل
- افزایش طول عمر باروری
در سال‌های گذشته، لامپ‌های LED مخصوص مرغداری‌ها، وارد بازار شده است. در حال حاضر از این نوع روشنایی با موفقیت کامل در تولید مرغ‌های گوشتی، بوقلمون، مرغ‌های تخم‌گذار استفاده می‌شود. اگر روشنایی مورد نیاز کافی باشد، عملکرد رشد جوجه‌ها در زمانی‌که از لامپ‌های LED استفاده شود، بهتر از عملکرد رشد آنها با منابع نور سنتی نباشد، حداقل به همان اندازه خوب خواهد بود.
چراغ‌های LED به میزان 80 تا 85 درصد کارآمدتر از لامپ‌های رشته‌ای هستند. انواع مرغوب آنها دو سال پس از نصب در سالن‌های پرورش مرغ گوشتی اصلا نسوخته‌اند و 70 تا 80 درصد از خروجی نور خود را حفظ کرده‌اند.
کلام آخر
همانطور که گفتیم، ضرورت استفاده از نور مصنوعی در مرغداری‌ها و بهبود روشنایی برای پرندگان، علاوه بر کارآمدی انرژی موجب به حداقل رساندن هزینه‌های تولید می‌شود.
در حال حاضر، با جایگزین شدن سیستم‌های روشنایی هوشمند ال ای دی، تمام دغدغه‌های مرتبط به روشنایی در این صنعت قابل حل است.
هزینه‌های روشنایی پایین، افزایش وزن و بهبود سیستم اسکلتی عضلانی جوجه، القاء بلوغ زودتر برای تخم‌گذاری در مرغ، افزایش خروجی و کیفیت تخم مرغ، تنظیم چرخه تولید مثل و افزایش طول عمر باروری از مزایای استفاده از LED در مرغداری‌ها است.
سوالات متداول:
در گذشته چه نوع نورپردازی در مرغداری‌ها وجود داشت؟
لامپ‌های رشته‌ای به منظور روشنایی سالن‌های پرورش مرغ استفاده می‌شد.
روش نوین نورپردازی در مرغداری‌ها کدام است؟
سیستم‌های روشنایی هوشمند ال ای دی
مزایای استفاده از ال ای دی در روشنایی مرغداری‌ها چیست؟
هزینه‌های روشنایی پایین، افزایش وزن و بهبود سیستم اسکلتی عضلانی جوجه، القاء بلوغ زودتر برای تخم‌گذاری در مرغ، افزایش خروجی و کیفیت تخم مرغ، تنظیم چرخه تولید مثل و افزایش طول عمر باروری.