فرایند نورپردازی دکوراسیون داخلی خانه ما مسئله‌ای است که اغلب نادیده یا دست‌کم گرفته می‌شود. نوع و چگونگی نورپردازی علاوه بر تأثیر بسیار زیاد بر زیبایی محیط، می‌تواند تأثیرات عمیقی بر خلق‌وخو، احساسات و رفاه و راحتی شما نیز داشته باشد. نورپردازی ماهرانه ابعاد دیگری به فضا می‌بخشد و طراحی پروژه را طراوت می‌بخشد. نورپردازی عالی و متناسب، عمق و ارتفاع نقاط دنج را مشخص می‌کند و توجه را جلب زیباترین و چشمگیرترین قسمت‌های ساختمان می‌کند. در این مقاله قصد داریم به بررسی فرایند نورپردازی دکوراسیون داخلی خانه بپردازیم. با ما همراه باشید.
تأثیرات فیزیولوژیکی نور
نور تأثیراتی فیزیولوژیکی بر بدن انسان دارد که به شرح زیر است:
1. احساسات افراد (اعم از مثبت و منفی) زمانی که در معرض نور شدید هستند، شدت و حدت بیشتری دارند.
۲. نور بیش از حد در شب، از جمله نور رسانه‌های الکترونیکی، می‌تواند منجر به ایجاد اختلال و مشکل در خواب افراد شود.
۳. دانش‌آموزان و کارگران، زمانی که در معرض نور طبیعی بیشتری قرار بگیرند، سالم‌تر و شادتر هستند و عملکرد بهره‌ورتری دارند. ضمناً بایستی خاطرنشان کرد که نور روز هزینه‌های آب و برق را کاهش می‌دهد و رفاه ساکنان ساختمان را بهبود می‌بخشد.
در یک مطالعه تجربی که رنگ و نور مصنوعی مدرسه کاهش داده شد و از رنگ‌ها و نور ملایم‌تری استفاده شد، کودکان کمتر بی‌قراری می‌کردند و نسبت به قبل رفتار بهتری داشتند. مسئول انجام این پروژه خاطرنشان کرد که علت این اتفاق، انتقال‌دهنده‌های عصبی مغز هستند که انرژی الکترومغناطیسی را از عصب‌ها به عضلات منتقل می‌کنند.
همچنین مطالعاتی بر روی موش‌ها و سایر پستانداران انجام شده است که تأثیر نور را بر ملاتونین نشان می‌دهد و خروجی سروتونین (انتقال‌دهنده عصبی که بر خلق‌وخو، رفتار، اشتها، خواب، حافظه و میل خوردن اثر می‌گذارد) را تعیین می‌کند. بنابراین برای داشتن یک خواب راحت در شب و افزایش بهره‌وری، می‌توانید تغییرات نور را لحاظ کنید و از ابزار متفاوتی بهره ببرید.
ویژگی‌های نور
نور چندین ویژگی دارد که چهار ویژگی اصلی آن عبارتند از:
- کمیت
- کیفیت
- دمای رنگ
- جهت نور
شناخت این ویژگی‌ها چندان شما را به یک عکاس یا طراح خوب تبدیل نمی‌کند، بلکه بایستی آن‌ها را به‌درستی در عرصه عمل نیز به‌کار ببرید.
فاکتورهای طراحی نورپردازی دکوراسیون داخلی ساختمان
طراحی نورپردازی دکوراسیون داخلی خانه دارای فاکتورهایی است که به شرح زیر هستند:
۱. اندازه و فضای ساختمان
۲. سن و ترجیحات ساکنین
۳. ارتفاع و شکل سقف
۴. رنگ‌آمیزی دیوارها و مبلمان
۵. چراغ‌ها و تأسیسات برقی موجود
۶. نقاط موردعلاقه، آثار هنری و برجستگی‌های ساختمان
۷. الگوهای ترافیکی
۸. سایه‌ها و بازتاب‌ها
۹. ادغام نور روز
۱۰. مشخصات سطح
۱۱. ظاهر و اندازه رنگ
۱۲. کنترل و توزیع روشنایی ساختمان
۱۳. توانایی چشم و کیفیت بینایی ساکنان
۱۴. وضعیت اقتصادی و بهره‌وری انرژی
۱۵. ادراکات روشنایی
۱۶. سطح روشنایی
۱۷. عوامل روانی و فیزیولوژیکی
باید توجه کرد که بهتر است دستورالعمل‌های یکسانی برای نورپردازی اتاق‌های مختلف ساختمان استفاده نشود و حتماً باتوجه به کاربری و استفاده هر مکان، از نورپردازی و رنگ‌آمیزی متناسب استفاده شود.
نورپردازی دکوراسیون داخلی ساختمان اصول و مولفه‌های منحصربه‌فردی دارد که شما می‌توانید با مطالعه مقاله اصول نورپردازی دکوراسیون داخلی، این اصول را شناخته و به کار ببرید.
طبقه‌بندی طراحی نورپردازی
بسیاری از طراحان نورپردازی، سه دسته اصلی نورپردازی را مدنظر قرار می‌دهند:
۱. روشنایی عمومی یا محیطی
این نوع روشنایی‌ها را عمومی یا محیطی می‌نامند، زیرا به‌سادگی برای نمایان ساختن و روشنایی فضای داخلی استفاده می‌شوند. آن‌ها نور را به‌طورکلی برای یک فضا فراهم می‌کنند و گاهی برای به‌کارگیری نور طبیعی موجود در فضا استفاده می‌شوند. نور عمومی را می‌توانید مانند نور طبیعی که همراه با نور معمولی از اتاق‌های دیگر می‌آید، تصور کنید.
۲. نورپردازی کاری
نورپردازی کاری یا وظیفه‌ای، نوری است که به سمت یک قسمت خاص هدایت می‌شود و جزئیات بیشتری از اشیاء را نمایان می‌کند. برای انجام هر کاری که نیاز به ظرافت دارد، باید از نورپردازی کاری استفاده شود؛ مانند خیاطی، طراحی و نوشتن.
۳. نورپردازی متمرکز
نورپردازی متمرکز برای برجسته‌کردن ویژگی‌ها و افزودن جذابیت بصری به یک شی یا قسمت استفاده می‌شود. این مسئله باعث می‌شود که مردم از دیدن مشخصات ریز و جزئیات اشیاء شگفت‌زده شوند و می‌توان از آن برای افزودن درام و تغییر حال و هوای اتاق استفاده کرد.
از دیگر انواع نورپردازی، نورپردازی ترکیبی است. اصول نورپردازی ترکیبی روشی از نورپردازی است که به ما می‌آموزد برای اینکه یک فضا کاربردی، زیبا و تاثیرگذار باشد، باید از همه زوایای آن به‌درستی در دکوراسیون داخلی استفاده کرد.
انواع نورپردازی
در زیر ما تعدادی از انواع نورپردازی را به‌تفصیل شرح خواهیم داد:
۱. نورپردازی با لوسترها
لوسترها متشکل از وسایل حلقوی با نورهایی به سمت بالا و گاهی اوقات به سمت پایین هستند که به چند بازو متصل می‌شوند. این نوع وسایل پیش از اختراع لامپ و برق نیز وجود داشته‌اند و قرن‌ها با نور شمع تغذیه می‌شدند. لوسترهای کریستالی که به‌خاطر درخشش صدها کریستال برش‌خورده شناخته‌شده هستند، تنها یکی از انواع لوسترها هستند که در اندازه‌های مختلف نیز وجود دارند. لوسترها به‌خوبی در سبک‌های دکوراسیون سنتی و روستایی جای‌گذاری می‌شوند و عملاً در هر اتاق از خانه؛ از اتاق غذاخوری گرفته تا حمام، استفاده می‌شوند. برای تعیین سایز مناسب لوستر، باید حتماً طول و عرض و ارتفاع اتاق‌های مختلف را نیز لحاظ کرد.
۲. نورپردازی آویز
چراغ‌های آویز جایگزین مدرن یا امروزی لوسترهای سنتی هستند، گرچه منشأ چراغ‌های آویز به زمانی پیش از لوسترها بازمی‌گردد. اولین اشکال نورپردازی آویز، گلدان‌های گلی آویزان پر از چربی حیوانی بود که در سال ۲۷۰۰ پیش از میلاد روشنی‌بخش منازل یونانیان باستان بود. این آویزها در برخی از موارد تبدیل به آثار هنری مدرن شده‌اند. سبک‌های جاودانه نورپردازی آویز شامل آویزهای درام سایه‌دار، آویزهای سبک تیفانی و آویزهایی به سبک خانه‌های کشاورزی است. چراغ‌های آویز ممکن است از یک وسیله آویز یا چند وسیله آویز تشکیل شده باشد که روی میزهای اتاق غذاخوری، جزایر آشپزخانه، ورودی‌ها یا روی راه‌پله‌ها، در اتاق‌های نشیمن، اتاق‌خواب یا هرجای دیگر که لوستر یا ابزار سقفی پیدا می‌کنید، نصب شده باشند.
همچنین از آن‌جا که چراغ‌های تزئینی LED از لامپ‌های LED کوچک روی یک سیم تشکیل شده‌اند، برای نورپردازی دکوراسیون داخلی ساختمان خانه بسیار مناسب هستند. می‌توانید از آن‌ها برای قاب پنجره یا آینه‌تان استفاده کنید، آن‌ها را همراه با پرده‌هایتان بپوشانید یا حتی آن‌ها را از سقف آویزان کنید.
۳. دیوارکوب
دیوارکوب‌ها معمولاً نورپردازی برجسته و محیطی را فراهم می‌آورند و راهروهای تاریک را روشن و تزئینات روی دیوار را برجسته می‌کنند. سبک‌های این نوع نورپردازی، از وسایل معاصر با شیشه‌های مات و روکش‌های نیکل گرفته تا وسایل سنتی به سبک فانوس با روکش‌های برنجی عتیقه یا برنز مالیده‌شده با روغن، متغیر است. دیوارکوب‌های پاکتی با سایه‌های میکا یا شیشه‌های هنری درخشش گرمی را برای فضای خانه فراهم می‌آورند.
۴. چراغ‌های رومیزی و زمینی
لامپ‌های قابل‌حمل مانند لامپ‌های رومیزی و زمینی، نور را دقیقاً در محل موردنیاز منتشر می‌کنند. لامپ‌ها فضاهای خالی را پوشش می‌دهند و درعین‌حال نورپردازی کاری یا متمرکز را نیز فراهم می‌آورند. سبک‌های روستیک ساخته‌شده از آهن فرفورژه یا پوست گوزن با سایه‌های پوست خام، کاملاً در محیط‌های ملایم اقامتگاه‌ها مناسب هستند. لامپ‌های سبک میشن (Mission Style) دارای سایه‌های مربعی با خطوط و فرم‌های هندسی ساده، تزئینات محدود و رنگ‌های گرم میکایی هستند. در مقابل، لامپ‌های سبک تیفانی الهام گرفته‌شده از هنر نو، اشکال آزاد طبیعت با نقوشی مانند گل‌ها، پرندگان و حشرات دارند که از تکه‌های رنگی درخشان شیشه‌های رنگی که با فویل مسی لحیم شده، ایجاد شده‌اند. لامپ‌های سبک مدرن و معاصر شامل لامپ‌های بلند قوس‌دار و چراغ‌های رومیزی حجاری‌شده با پایه‌هایی با انواع اشکال، از جمله کره‌های روی‌هم، گلدان‌های سرامیکی و مربع‌ها یا دایره‌های هندسی هستند. با نورپردازی تزئینی که سبک و ظاهر خانه و اثاثیه داخلی را تکمیل می‌کند، منزل شما ظاهری یکپارچه خواهد داشت.
۵. نورپردازی مناظر
نورپردازی مناظر شامل چراغ‌های گلوله‌ای، چراغ‌های سیلاب، حسگرهای حرکتی، روشنایی عرشه، روشنایی امنیتی و چراغ‌های چاه و شستشو است. از نورپردازی منظره گرفته تا نورپردازی امنیتی، هیلر الکتریکال تمام جنبه‌های نصب، نگهداری و تعمیر نورپردازی در فضای باز را انجام دهد.
کلام آخر
در این مقاله مسائل مربوط به نورپردازی دکوراسیون داخلی خانه را شرح دادیم. ابتدا از منظر فیزیولوژی و پزشکی اثرات نور را بررسی کردیم. پس از آن فاکتورهای نورپردازی را شرح دادیم و در ادامه طبقه‌بندی طرح‌های نوری را بیان کردیم و در پایان نیز 5 نوع مهم نورپردازی را معرفی کردیم.
سؤالات متداول:
نورپردازی ماهرانه و عالی چه تأثیرها و چه ویژگی‌هایی دارد؟
نورپردازی ماهرانه ابعاد دیگری به فضا می‌دهد و طراحی پروژه را طراوت می‌بخشد. نورپردازی عالی و متناسب، عمق و ارتفاع نقاط دنج را مشخص می‌کند و توجه را جلب زیباترین و چشمگیرترین قسمت‌های ساختمان می‌کند.
چهار ویژگی نور را نام ببرید؟
کمیت، کیفیت، دمای رنگ و جهت نور.
چگونه می‌توان از چراغ‌های تزئینی LED استفاده کرد؟
از آن‌جا که این چراغ‌ها از لامپ‌های LED کوچک روی یک سیم تشکیل شده‌اند، برای نورپردازی دکوراسیون داخلی خانه مناسب هستند. می‌توانید از آن‌ها برای قاب پنجره یا آینه‌تان استفاده کنید، آن‌ها را همراه با پرده‌هایتان بپوشانید یا حتی آن‌ها را از سقف آویزان کنید.