سال‌های دوری نیست که با ترس و نگرانی از سوختن عکسها با دوربین آنالوگ به چاپخانه می‌رفتیم، اما امروزه با پیشرفت انفجاری تکنولوژی در زمینه تولید محصولات دیجیتال، دوربین‌ها و لنز‌های متنوعی وارد بازار شده است. علاوه‌براین، ظهور گوشی‌های هوشمند و امکان عکاسی با آن‌ها، هرکسی را به‌نوعی عکاس کرده است. در این شرایط، فرق بین یک عکاس حرفه‌ای و غیر‌حرفه‌ای را شناخت نور مشخص می‌کند. به‌عبارت‌دیگر، ضرب‌المثل «نه هرکه آینه سازد سکندری داند» در اینجا معنی پیدا می‌کند. آشنایی با 3 نور اصلی در عکاسی از قدم‌های اولیه در مسیر یک عکاس حرفه‌ای شدن است.
شناخت نور و به‌کارگیری آن در عکاسی به اندازه ترکیب‌بندی مهم است و نورپردازی یک مهارت کلیدی در عکاسی است. اگر به عکاسی علاقه‌مند هستید یا قصد ادامه تحصیل در این رشته را دارید، این مقاله از مجله بروکس را با دقت مطالعه کنید.
کاربرد 3 نور اصلی در عکاسی
یک عکاس موفق مجموعه‌ای از ذوق، آگاهی، هنر و تجهیزات است. تکنیک نورپردازی سه نقطه‌ای از سه منبع مختلف نور در اطراف سوژه استفاده می‌کند. استفاده از هر منبع نور هدف متفاوتی برای تنظیم نور و ایجاد سایه روی سوژه را دنبال می‌کند. 3 نور اصلی در عکاسی عبارتند از:
- نور اصلی یا Key light: مهمترین منبع نور اصلی در عکاسی است و بیش از نیمی از نور سوژه را تأمین می‌کند. عکاس معمولاً این نور را در جلوی سوژه و با زاویه 45 درجه‌ای نسبت به دوربین قرار می‌دهد. با این روش نورپردازی، سایه‌هایی در جهت مخالف صورت سوژه ایجاد شده که به آن عمق و ابعاد می‌دهد. باتوجه‌به موقعیت نور اصلی و نور‌های تکمیلی مورداستفاده، می‌تواند تصویری high-key (با نور ملایم و یکنواخت) یا تصویر low-key (کنتراست بالا و سایه‌های عمیق) ایجاد کند.
- نور فرعی یا Fill light: نور فرعی به کمک نور اصلی آمده و تصویر بهتری از سوژه خلق می‌شود. با انعکاس نور اصلی در سمت مقابل دوربین، نور فرعی سایه‌هایی که نور اصلی بر سوژه ایجاد کرده را پر می‌کند و جزئیات به‌صورت سایه نشان داده می‌شود. به‌طورکلی، نور فرعی روشنایی کمتری در مقایسه با نور اصلی دارد و عکاسان با کم و زیاد کردن این نور در سوژه و عکس حس ایجاد می‌کنند.
- نور پشت یا back light: سومین منبع از پشت به سوژه می‌تابد و تنظیم نور را تکمیل می‌کند. عکاسان با استفاده از این نور به سوژه عمق داده و آن را برجسته‌تر جلوه می‌دهند. این نور در پشت سوژه و در مقابل نور اصلی قرار می‌‌گیرد و وظیفه اصلی این نور جداکردن سوژه از پس‌زمینه است.
در ادامه می‌توانید سری به مقاله روشهای نورپردازی در عکاسی پرتره بزنید و با انواع تکنیک‌های این نوع عکاسی آشنا شوید.
فرمول مشخصی برای استفاده از 3 نور اصلی وجود ندارد. استفاده از نور سه نقطه‌ای اغلب به سوژه و هدف فیلم‌بردار یا عکاس بستگی دارد. تنظیم نور به شخصیت‌ها بُعد بخشیده و بدترین و بهترین شکل آن‌ها را نشان می‌دهد.
نحوه انجام نورپردازی سه نقطه‌ای
دستورالعمل‌های مشخصی جهت قراردادن هر نور در محل مناسب خود وجود دارد. شناخت جایگاه دقیق تابش 3 نور اصلی در عکاسی به سوژه، بهترین ترکیب نور، سایه‌ها و عمق را برای هر عکس تضمین می‌کند. در اینجا نحوه انجام نورپردازی سه نقطه‌ای آمده است:
تمام چراغ‌های دیگر را خاموش کنید
شروع عکاسی در تاریکی یا با یک نور غیر‌طبیعی بسیار کم، بهترین راه برای سنجش میزان نور تابیده شده در طول فرآیند به سوژه است. همچنین می‌توانید از نورسنج استفاده کنید؛ این ابزار، شدت نور سطوح مانند صورت سوژه را اندازه‌گیری می‌کند.
ابتدا نور اصلی یا key light را تنظیم کنید
نور را روی پایه و با زاویه نسبت به سوژه قرار دهید. به‌این‌ترتیب، نور مستقیماً به‌صورت سوژه تابیده نمی‌شود. زاویه نور اصلی با دوربین به‌شدت تابش موردنیاز به سوژه و طول سایه‌ها بستگی دارد. زاویه 30 تا 45 درجه را امتحان کنید تا به تصویر موردنظر خود برسید. تغییر زاویه دوربین و نور اصلی به حد نیاز روشنایی و کم‌نور بودن سوژه بستگی دارد.
دوم نور فرعی یا Fill light را اضافه کنید
میزان نور فرعی از اصلی معمولاً کمتر است و موقعیت و زاویه نور اصلی را در طرف دیگر سوژه و دوربین منعکس می‌کند.
نور پشت یا Back light را در پشت قرار دهید
این نور را در مقابل نور اصلی و پشت به سوژه قرار دهید، اما خارج از کادر تا حاشیهای جذاب از نور در اطراف سوژه ایجاد کنید. این تکنیک سوژه را از پس‌زمینه جدا کرده و به آن فرم سه‌بعدی می‌دهد.
تأثیر نور در عکاسی
یک عکاس حرفه‌ای با تغییر شدت و زاویه تابش نور به سوژه، احساسات مختلفی را در عکس خلق می‌کند. عکاس باید تفاوت نور طبیعی و مصنوعی را بداند تا در تمام ساعات روز، استفاده بهینهای از نور کند. مثلاً اغلب ما ساعت طلایی عکاسی را شنیده‌ایم اما شاید درک دقیقی از آن نداشته باشیم. عکاس باید بداند یک ساعت بعد از طلوع خورشید و یک ساعت قبل از غروب خورشید نور، رنگ گرمی دارد و تاثیر نور در عکاسی در این ساعت طبیعی و فوق‌العاده است.
کلام آخر
میزان مهارت یک عکاس در مقایسه با عکاس‌های دیگر تا حد زیادی به شناخت نور و زاویه تابش آن به سوژه بستگی دارد. یک نورپردازی حرفه‌ای و حساب شده تفاوت زیادی در کیفیت و حس عکس ایجاد می‌کند. عکاس با شناخت عمیق کاربرد 3 نور اصلی در عکاسی، احساس عمیق‌تری در عکس‌های خود ایجاد می‌کند. نحوه انجام نورپردازی سه نقطه‌ای و میزان مهارت در آن، معیار سنجش یک عکاس حرفه‌ای و آماتور است.
سوالات متداول:
3 نور اصلی در عکاسی چیست؟
نور اصلی یا key light، نور فرعی یا Fill light و نور پشت یا Back light، سه نور اصلی در عکاسی هستند.
فاکتور مهم در عکاسی چیست؟
شناخت نور و نورپردازی، فرق یک عکاس حرفه‌ای و آماتور است. استفاده از نورپردازی، عکس را برجسته کرده و به آن حس می‌دهد.
ساعت طلایی روز کی است؟
یک ساعت بعد از طلوع خورشید و یک ساعت قبل از غروب خورشید ساعت طلایی محسوب می‌شود و یک نور طبیعی عالی برای عکاسی دارد.
سلام
تشکر می کنم که اطلاعات مفیدی درباره نور و نورپردازی در عکاسی و فیلم ارایه دادید.