نورپردازی نقش مهمی در جلوه و نمای ساختمانهای مسکونی دارد. در واقع یکی از اصلیترین المانها در ساخت و زیباسازی ساختمان‌ها، نمای ساختمان و نورپردازی آن است. معماران و طراحان قبل از شروع ساخت، نقشه و نمای ساختمان را مشخص میکنند. در کنار زیبایی، استحکام و مقاومت هم از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مقاله قصد داریم درباره‌ی زیباترین نورپردازی‌های دنیا صحبت کنیم. همراه ما باشید.
طراحان داخلی، طرح‌ها و الگوهای متفاوت و متنوعی را بر اساس کارایی‌شان برای نمای ساختمان‌ها در نظر میگیرند. البته ناگفته نماند که در کنار کارایی، سلیقه و سبک در انتخاب نمای مناسب نقش بسیاری دارد. طبق تحقیقات طراحان، نمای ساختمان اولین عنصری است که بر روی فرد تاثیر میگذارد، به همین دلیل باید اصولی طراحی شود.
انتخاب نوع نورپردازیها به کارایی ساختمان وابسته است. به عنوان نمونه، برای یک شرکت، نما و نورپردازی به کار میرود که با نوع فعالیتهایی که انجام میدهد، هم‌خوانی داشته باشد.
نورپردازی نمای ساختمان ساده
یکی از دلایلی که اجرا و طراحی نورپردازی بسیار اهمیت دارد، تاثیر آن در سلامت روان است. در واقع طراحی داخلی و خارجی ساختمان‌ها در مکانهای مختلف باعث افزایش شادابی و آرامش و نیز چشمنوازی میشود و در رفتار افراد تاثیر مثبت میگذارد. در واقع طراحی معماری دقیق به همراه مدیریت نور صحیح، حالات عاطفی افراد را درگیر میکند. بنابراین برای آنکه بتوانید تاثیر مثبتی بر روی افراد بگذارید، به طراحی نورپردازی با روشنایی استاندارد و اصولی نیاز دارید.
نورپردازی نمای ساختمان مسکونی
ساختمان جزئی از شهر است و زیبایی آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. در حقیقت زیبایی و اصولی بودن آن بر روی فضای عمومی هم تاثیر میگذارد. از این رو، نما و نورپردازی ساختمان نباید تنها از دید طراح و صاحب خانه مورد تایید قرار گیرد و نیازمند نظرسنجی جمعی و بررسی انواع سلیقهها است.
یکی دیگر از مواردی که در نورپردازی نمای خانه باید در نظر گرفت، آب و هوای آن منطقه و نوع بافت خانهها است. برای مثال، اگر آب و هوا طوفانی باشد و احتمال زلزله و باد زیاد باشد، باید به سراغ طراحی نورپردازی برویم که مقاومت خوبی دارد. یکی دیگر از نکات مهم در طراحی اصولی نورپردازی این است که رنگ نورپردازی باید با فضای بیرونی و داخلی هم‌خوانی داشته باشد. معمولا برای آنکه ساختمان در شب نمای مناسبی داشته باشد، از نورپردازی شیک و کاربردی استفاده میکنند.
نورپردازی ساختمان داخلی
در نورپردازیها حتما باید خصوصیات نور را شناخت تا بتوان طراحی اصولی داشت یا به نوعی هنر معماری نورپردازی نیازمند دانش مهندسی است. برای نورپردازی‌های داخل ساختمان ابتدا طراحی انجام میشود و سپس به تصویب میرسد و در نهایت اجرا میشود. برای طراحی نورپردازی باید برقکشیها، فاصلهگذاریها و جایگاه‌های چراغ را بررسی کرد. نماها سبکهای مختلفی دارند، همانند کلاسیک، باروک، هنر نو، مینیمالیسم و …، که هر سبکی متناسب با مکان و شرایط خاصی است و ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارد. در ادامه محبوبترین سبکها را به شما معرفی میکنیم.
نورپردازی نمای کلاسیک
سبک کلاسیک، ترکیبی از دوره‌های مختلف تاریخ است. کلاسیک در کشورهای مختلف تفاوت دارد. به عنوان نمونه، سبک کلاسیک یونان باستان با کلاسیک ایران فرق دارد. مقیاس ساختمان‌ها، نوع سبک و معماری آن‌ها کاملا متفاوت است. طراحان با در نظر گرفتن ستون‌ها، پلاسترها، مجسمه‌ها و سبک کلی کشورها به طراحی و نورپردازی میپردازند. سبک کلاسیک نماد عظمت و شکوه است.
سبک باروک
سبک باروک شبیه به کاخهای سلطنتی است. از نمونههای نما و نورپردازی این سبک میتوان به کلونادهای بزرگ گنبدهای چندلایه سفید، طلا، سایه نقره‌ای، دیوارهای مقعر، سنگ مرمر، مس، چوب و حکاکی دیوارهای خانه‌های باروک اشاره کرد.
تکنولوژی و تجهیزات نورپردازی نمای ساختمان
- 1- چراغ التهابی: چراغهایی هستند که فیلامان دارند و انرژی حرارتی را به نور تبدیل میکنند.
- 2- بخار جیوه: تکنولوژی استفاده شده در مهتابیها و لامپ‌های کم مصرف است.
- 3- اچ آی دی (HID): همان لامپ‌های بخار سدیم و متال هالید است که بخار سدیم برای گلخانهها، روشناییهای محوطه، خیابانی و … استفاده میشود و متال هالید در کنار کارایی آن برای محوطه، کاربردهای تجاری دارد و در نورپردازی‌های محوطه و پلها مورد استفاده قرار میگیرد.
- 4- ال ای دی: طیف نور وسیع LED از سال 1995 به صنعت روشنایی‌ها قدم گذاشت و از آن پس، جایگاه ویژهای بهدست آورد. در حال حاضر، ال ای دی با بازده نوری ۱۵۰ لومن بر وات صرفه اقتصادی دارد.
نورپردازی و روشنایی جزو عناصر مهم دکوراسیون و طراحی داخلی و خارجی هستند. کاربرد این چراغ‌ها و نورها حتما باید اصولی باشد تا در طراحی تناسب رنگها، کیفیت روشنایی، بررسی طول برد نور و تقویت آن بتوان انتخابی استاندارد و اصولی داشت.
انواع لامپ ها و روشنایی‌ها برای نورپردازیها
- لامپ‌های هالوژن
- لامپ فلورسن
- لامپ‌های ال ای دی
- فیبرهای نوری
- چراغ‌های روشنایی سی او بی (COB)
- ریسه نئون فلکسی
یکی از مهمترین عواملی که در کیفیت نورپردازی نمای ساختمان‌ها اهمیت دارد، شدت و رنگ نورها است. نورپردازی در خارج از ساختمان باید به گونهای باشد که نورها به داخل ساختمان‌ها نفوذ نکند و برای ساکنین مشکل‌ساز نشود. در زمان اجرا و نورپردازی باید منابع نوری را طوری جای‌گذاری کرد که منبع دیده نشود و هماهنگی و تناسب بین رنگها در نما حتما مورد توجه قرار گیرد. معمولا طراحان و معماران میتوانند این موضوع را تخصصی بررسی کنند.
بهطور کلی دو حد نورپردازی وجود دارد که در ادامه آن‌ها را معرفی میکنیم:
- 1- نورپردازی سخت: در این نورپردازی از نور شدید استفاده میکنند. این نورپردازی شبیه به آفتاب ظهر است. در نورپردازی سخت، سایهها کاملا مشخص میشوند و بافت و کنارههای آن تیز هستند.
- 2- نورپردازی نرم: در این نورپردازی، روشنایی‌ها پخش شده است و شدت نور بسیار کم است. این نورپردازی را میتوان شبیه به نور آسمان ابری دانست. در نورپردازی نرم، خطوط و بافتها نرم هستند و میزان پخش شدن نور نرم و ملایم است و سایه قابل تشخیص نیست.
کلام آخر
نورپردازی در نما یکی از المانهای مهم و ضروری در ساختوساز ساختمان‌ها است و جلوهی مهمی در زیبایی ساختمان‌ها دارد. انتخاب نوع نورپردازی وابسته به کارایی ساختمان است و بر اساس کارایی ساختمان، طراحان سبکهای متفاوتی را ارائه میدهند. نورپردازی نمای ساختمان باید طوری طراحی شود که برای ساختمانهای اطراف مزاحمت ایجاد نکند و نور نیز به داخل ساختمان نفوذ نکند.
سوالات متداول:
چند نوع لامپ و روشنایی وجود دارد؟
لامپ‌های هالوژن، لامپ فلورسن، لامپ‌های ال ای دی، فیبرهای نوری، چراغ‌های روشنایی سی او بی (COB) و ریسه نئون فلکسی.
از چه تکنولوژی و تجهیزاتی برای نورپردازی نمای ساختمان‌ها استفاده میکنند؟
چراغ التهابی، بخار جیوه، اچ آی دی (HID) و ال ای دی.
چند حد نورپردازی داریم؟
دو حد نورپردازی وجود دارد؛ نورپردازی سخت و نورپردازی نرم.