دانش‌آموزان دبستانی سرتاسر جهان هر ساله در مورد آن چه جایگزین نور آفتاب برای گل نیاز دارند، مطالب بسیاری می‌آموزند. اولین فرمولی را که می‌توان هنگام شروع جستجو و کشف رازهای دنیای گیاهان یاد گرفت عبارت است از: بذر + خاک + آب + نور خورشید = رشد گیاهان. با مطالعه منظومه شمسی و روشی که خورشید چنین تأثیری عمیقی بر زندگی ما می‌گذارد، همواره ترس ما از نبود خورشید و احتمال سرد شدن آن افزایش می‌یابد.
در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم که جایگزین نور آفتاب برای گل چیست؟ و آیا گل‌ها و گیاهان بدون نور آفتاب هم رشد می‌کنند؟ پاسخ این سؤال مثبت است. گیاهان برای تهیه غذای خود به نور نیاز دارند، اما چندان مهم نیست که این نور از کجا سرچشمه می‌گیرد. تنها مسئله با اهمیت این است که نوع نور مناسب باشد.
نور لامپ سقفی یا چراغ مطالعه شما احتمالا کفایت نمی‌کند، اما چراغ‌های خاصی تحت عنوان «چراغ رشد» وجود دارد که نور آفتاب را به منظور رشد گل‌ها شبیه‌سازی می‌کنند. انواع مختلفی از چراغ‌های رشد وجود دارند و شما بسته به میزان نور روزانه و مکان زندگی‌تان می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. به عبارتی وجود این چراغ‌ها، امکان رشد گل‌ها و گیاهان داخل خانه را در تمام طول سال فراهم می‌آورد. دراکانا، بروملیاد، زبان مادر شوهر، فیلودندورن، کالاتیا، سرخس بوستون، گل و گیاهانی هستند که بدون نور خورشید هم می‌توانند رشد کنند. در ادامه به بررسی امکانات شما برای جایگزینی نور آفتاب برای گل می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
بهترین چراغ‌های جایگزین نور خورشید برای رشد گل
چراغ رشد گل و گیاه که با نام‌هایی مانند Plant Light و Grow Light شناخته می‌شوند، یکی از مهم‌ترین منابع نوری است که به رشد مناسب گیاهان کمک می‌کند. برای آشنایی کامل با چراغ رشد گل و گیاه می‌توانید مقاله چراغ رشد گیاه چیست؟ را مطالعه کنید.
اساسا 3 نوع اصلی چراغ رشد گل وجود دارد که عبارتند از:
- چراغ سدیم پرفشار (HPS) یا متال هالید
- چراغ فلورسنت
- لامپ ال ای دی (LED)
در ادامه هر کدام از این موارد را به تفصیل شرح می‌دهیم:
چراغ سدیم پرفشار (HPS) یا متال هالید
چراغ‌های سدیم پرفشار از قدرتمندترین و گران‌ترین چراغ‌های رشدی هستند که می‌توانید تهیه کنید. آن‌ها گرمای زیادی از خود ساطع می‌کنند و می‌توانند ۱۰۰۰ وات نور خورشید شبیه‌سازی‌شده را برای گل‌های شما فراهم آورند. آن‌ها را می‌توانید همراه با پایه‌ها خاص، چادرها و سایر دستگاه‌های اضافی که به رشد بهتر گیاهان شما کمک می‌کنند و همچنین مناسب گلخانه هستند، استفاده کنید. همچنین این گونه ابزار را می‌توان متناسب با روباز بودن یا سربسته بودن فضای خود استفاده کنید. همچنین این چراغ‌ها برای خانه‌هایی که در آن کودک است یا حیوان خانگی دارند و ممکن است همواره در حال دویدن باشند، به دلیل گرمای زیادی که تولید می‌کنند، خطرناک باشد.
چراغ فلورسنت
انواع چراغ‌های فلورسنت نسبت به چراغ‌های سدیم پرفشار ارزان‌تر هستند و با اینکه قدرت کمتری دارند، اما کاربردهای بسیاری دارند. از آن جایی که این لامپ‌ها بلند و نازک هستند، می‌توان آن‌ها را در قسمت قفسه نیز نصب کرد. آن‌ها همچنین خنک‌تر از چراغ‌های سدیم پرفشار یا متال هالید هستند، به این معنا که خطر آتش‌سوزی کمتر دارند و به تهویه کمتری در فضای باغبانی شما نیاز دارند. نقطه ضعف اصلی لامپ‌های فلورسنت این است که از مواد شیمیایی خطرناکی تشکیل شده‌اند و در صورتی که بشکنند، علاوه بر خرده شیشه‌ها، باید با مواد شیمیایی باقی‌مانده نیز دست و پنجه نرم کنید.
تأمین نور گل و گیاه، خصوصاً گیاهانی که داخل خانه نگهداری می‌شوند، اهمیت زیادی دارد. یکی از منابع تامین نور برای گل و گیاه، نور مصنوعی است. برای اینکه بدانید این نور چه کاربردهایی در رشد گل و گیاه دارد، به مقاله نور مصنوعی برای گیاهان چه کاربردی دارد؟ سر بزنید.
لامپ‌های LED
چراغ‌های ال ای دی (LED) ایمن‌ترین و راحت‌ترین راه جایگزین نور آفتاب برای گل و گیاه هستند. آن‌ها گرمای بسیار کمی از خود ساطع می‌کنند و اگر مایل به تغییر رنگ نور ساطع شده باشید، می‌تواند آن را به راحتی تغییر دهید؛ حتی راحت‌تر از لامپ‌های فلورسنت یا سدیم پرفشار. نکات منفی آن‌ها هزینه بالا و عدم قرارگیری آن‌ها در قفسه‌ها در کنار لامپ‌های فلورسنت است. در مقاله کاربرد LED در تامین نور برای رشد گیاهان توضیحات مفصل‌تری در مورد تاثیر لامپ‌های LED در رشد گل و گیاهان به شما ارائه می‌شود.
نکات مهم در انتخاب چراغ رشد مناسب گیاهان
اگر فضای کافی و پول فراوان دارید، چراغ‌های HPS بهترین گزینه برای شما هستند. اگر فضای قفسه شما بسیار محدود است، چراغ‌های فلورسنت یک گزینه مناسب برای بالا بردن کارایی و جایگزینی نور خورشید هستند.
توجه به فاصله چراغ‌ها با گل‌ها نیز حیاتی است. چراغ‌های سدیم پرفشار گرمای زیادی از خود ساطع می‌کنند و اگر خیلی به گل‌ها نزدیک باشند، ممکن است گل‌ها را بسوزانند. لامپ‌های فلورسنت از لامپ‌های سدیم پرفشار خنک‌تر هستند و گرمای کمتری ساطع می‌کنند. اگر در آب و هوای معتدلی هستید ممکن است بخواهید از این گرما بهره برده و کمی از قبض سیستم گرمایش خود صرفه‌جویی کنید.
لامپ‌های فلورسنت در مقایسه با لامپ‌های LED گرمای اندکی از خود ساطع می‌کنند که در آب و هوای سرد چندان کفایت نمی‌کند، اما در بیشتر موارد دیگر، تأثیر محیطی کمتری بر منطقه گل‌کاری‌شده شما دارد و این به گل‌های شما جذابیت بیشتری می‌دهد. به طور کلی اگر می‌توانید چراغ‌های ال ای دی تهیه کنید، آن‌ها در اکثر مواقع مناسب‌ترین جایگزین نور خورشید برای گل و گیاهان هستند.
مزایای چراغ‌های LED برای گیاهان
لامپ‌های LED به خصوص برای گروه‌های کوچک گل وگیاه بسیار مناسب هستند. ممکن است برای اندازه‌های بزرگتر به چیزی بزرگتر مانند لامپ‌های سدیم پرفشار نیاز داشته باشید، اما چراغ‌های LED، فضایی بسیار عالی برای گلخانه شما در غیاب نور خورشید فراهم می‌آورند. یکی دیگر از مزایای منحصر به فرد لامپ‌های ال ای دی، تغییر رنگ راحت آن‌ها است. رنگ نور یا بهتر است بگوییم طول موج، تفاوت‌های قابل توجهی در گل‌ها و گیاهان ایجاد می‌کند.
چراغ‌های قرمز موجب جوانه زدن و شکوفه دادن گیاهان می‌شوند، در حالی که چراغ‌های آبی به گیاهان کمک می‌کنند که انرژی خود را ذخیره کنند. این بدان معناست که گل‌ها و سبزیجات، گوجه‌فرنگی، خیار، کدو و سایر میوه‌هایی که دانه دارند، نور قرمز را ترجیح می‌دهند. در حالی که سبزیجات «ریشه‌دار» مثل سیب‌زمینی، هویچ و تربچه نور آبی را ترجیح می‌دهند. علاوه بر این باغبان‌های با تجربه می‌توانند از چراغ‌های ال ای دی رنگی برای ایجاد رنگ‌ها، بافت‌ها و طعم‌های منحصر به فرد در گیاهان استفاده کنند. برخلاف تصور رایج، گل‌ها برای رشد به نور فرابنفش (UV) نیاز ندارند. آن‌ها به نور آبی و قرمز نیاز دارند که بخشی از طیف رنگی UV نیستند. نور آبی تولید کلروفیل را تشویق می‌کند که به گیاهان کمک می‌کند ساقه‌ها و برگ‌های قوی و سالم داشته باشند.
گل و گیاهان آپارتمانی به چه مقدار نور مستقیم نیاز دارند؟
گل و گیاهان آپارتمانی بین ۱۴ تا ۱۸ ساعت در روز نور نیاز دارند تا سالم بمانند، رشد کنند و گل بدهند. در بیشتر موارد این بدان معناست که آن‌ها فصلی هستند، یعنی در فصل تابستان گل‌ها نور کافی را تجربه می‌کنند، اما در سایر فصول، برای نور دادن به آن‌ها از چراغ‌های رشد استفاده می‌شود. با این حال وجود تنها نور خورشید نیز می‌تواند دردسرساز باشد، چرا که پنجره‌های رو به شرق صبح‌ها نور خوبی دریافت می‌کنند، اما در مواقع عصر، نور چندانی به فضای داخلی وارد نمی‌کنند. پنجره‌های غربی برعکس حالت شرقی هستند. پنجره‌های جنوبی فرصت بیشتری برای وارد کردن نور به فضا خواهند داشت، به همین دلیل بسیاری از صاحبان گلخانه‌ها، پنجره‌های نورگیر خود را به این جهت طراحی می‌کنند.
رشد گیاهان بدون نور خورشید کار سختی نیست، اما نیاز به کمی تحقیق، اندکی سازماندهی، تنظیم مجدد فضای داخلی و کمی سرمایه گذاری مالی دارد. در این جا چند نکته برای تفکیک وجود دارد تا مطمئن شوید که شروع خوبی دارید:
۱. ابتدا تصمیم بگیرید که چه نوع گلی می‌خواهید. در مورد نیازهای آن گل از جمله دما، فضا، رطوبت و جریان هوا مطالعه کنید و به یاد داشته باشید که همه گیاهان یکسان نیستند.
۲. منطقه باغبانی داخلی خود را به عنوان یک منطقه تخصصی در فضای خانه‌تان تنظیم کنید. گل‌های آپارتمانی در مکان‌های پرتردد مانند اتاق‌های نشیمن شلوغ یا اتاق‌های غذاخوری به خوبی رفتار نمی‌کنند. باغچه‌های گیاهی کوچک ممکن است در جنب پنجره‌های آشپزخانه به خوبی پرورش یابند، البته به شرطی که باعث مزاحمت برای ساکنین نشوند. اگر فضای زیرزمین بیکار و خالی دارید، از چراغ رشد در آنجا استفاده کنید تا گل‌ها بتوانند بدون خطر له شدن رشد کنند.
توصیه می‌کنیم مقاله چند نکته در خصوص نورپردازی باغ را برای تکمیل اطلاعات خود مطالعه کنید.
۳. پس‌انداز کنید و به جای خرید یک چیز ارزان و دم دستی، یک چراغ رشد درجه یک و احتمالا گران تهیه کنید. بایستی تلاش کنید چراغ‌هایی با کیفیت و با دوام کافی که هزینه مناسب‌تری دارد، تهیه کنید.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی موارد جایگزین نور آفتاب برای گل و گیاهان پرداختیم. به همین منظور 3 نوع چراغ رشد مناسب برای رشد، یعنی لامپ سدیم پرفشار، فلورسنت و LED را به تفصیل معرفی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که انتخاب لامپ مناسب به شرایطی مثل فضای ساختمان، میزان تابش نور خورشید، ساعات روز، نوع گل و توانایی مالی شما دارد. در ادامه نیز نکاتی راجع به چراغ‌های LED و مزیت‌های آن بیان کردیم و در آخر هم میزان نور لازم برای رشد گل و گیاه را توضیح دادیم.
سؤالات متداول:
چند نوع گل یا گیاه معرفی کنید که بدون نور خورشید هم می‌توانند رشد کنند؟
دراکانا، بروملیاد، زبان مادر شوهر، فیلودندورن، کالاتیا، سرخس بوستون، گل و گیاهانی هستند که بدون نور خورشید هم، می‌توانند رشد کنند.
آیا نور مصنوعی شبیه نور خورشید است؟
هیچ‌گونه نور مصنوعی با نور خورشید یکسان نیست، اما نسبتا مشابه هستند. می‌توانید نورهای مصنوعی را تهیه کنید که جایگزین نور خورشید شوند.
آیا گل‌ها می‌توانند بدون نور فرابنفش رشد کنند؟
برخلاف تصور رایج، گل‌ها برای رشد به نور فرابنفش نیاز ندارند. آن‌ها به نور آبی و قرمز نیاز دارند که بخشی از طیف رنگی UV نیستند. نور آبی، تولید کلروفیل را افزایش می‌دهد که به گیاهان کمک می‌کند ساقه‌ها و برگ‌های قوی و سالم داشته باشند.