روشنایی صنعتی
در ماشین آلات یا خطوط مونتاژ، یک سیستم روشنایی بیولوژیکی موثر، نورپردازی محل کار را طوری فراهم می کند که کارگران صنعتی را هوشیارتر و متمرکزتر می کند. آنها می توانند بهتر بخوابند و سرحال تر به محل کار برسند. این امر باعث کاهش خطا و افزایش ایمنی در طول روز می شود.
نورپردازی مؤثر بر سیستم ملانوپیک می‌تواند به تنظیم ریتم شبانه‌روزی انسان در محیط‌های صنعتی کمک کند. نورپردازی دینامیک با اثرات غیر بصری در صبح و ظهر تأثیر انرژی‌بخشی دارد و به بهبود کیفیت خواب شبانه کمک می‌کند.
بسیاری از افراد در صنعت به صورت شیفتی کار می‌کنند و مجبورند، به‌عنوان مثال، بسیار زود صبح از خواب بیدار شوند. آنها اغلب از بدخوابی و خستگی در طول روز شکایت دارند. نتیجه این وضعیت کاهش بهره‌وری است، زیرا کارگرانی که نمی‌توانند شب به اندازه کافی استراحت کنند، در طول روز کارایی بالایی ندارند. همان‌طور که یک مطالعه اتریشی در سال 2010 نشان داد، نورپردازی با تأثیرات بیولوژیکی می‌تواند مفید باشد.
احساس بهتر، تمرکز بیشتر
تیم تحقیقاتی دو سناریوی نورپردازی دینامیک را برای روشنایی عمومی انتخاب کردند. در هر دو حالت شرایط یکسان زیر رعایت شد.
- شدت روشنایی از مقدار استاندارد ۱۰۰۰ لوکس به ۲۰۰۰ لوکس(که از نظر بیولوژیکی مؤثر است) تغییر می‌کرد.
- دمای رنگ نور ۴۰۰۰ کلوین انتخاب شد.
در نخستین تنظیم آزمایشی، افزایش دو برابری سطح روشنایی به‌وضوح قابل تشخیص بود و در فواصل زمانی طولانی‌تری اجرا شد تا نور در ابتدای شیفت کاری تأثیر تحریک‌کننده و در پایان آن تأثیر آرام‌بخش داشته باشد.
در یک تنظیم جایگزین، پژوهشگران یک چرخه روشنایی دینامیک نامحسوس با فواصل کوتاه‌تر معرفی کردند.
نتایج نشان داد که نورپردازی دینامیک اتاق با اثرات غیر بصری تأثیرات مثبتی دارد:
- بهبود قابل‌توجه در کیفیت خواب
- احساس بهتر رفاه و آرامش در طول شیفت کاری و پس از آن
- انجام سریع‌تر وظایف محول‌شده
چرخه‌های کوتاه‌تر نیز مؤثر هستند
در یک آزمایش آزمایشگاهی با مشارکت ۲۹ نفر، برنامه‌ای در سال ۲۰۱۰ اجرا شد تا بررسی شود که آیا نورپردازی دینامیک با دمای رنگ مؤثر بیولوژیکی ۴۰۰۰ کلوین در صورت تسریع چرخه‌ها نیز کارایی دارد یا خیر. این نوع نورپردازی دینامیک هزینه نسبتاً کمی دارد، زیرا شدت روشنایی متغیر است و برای مدت طولانی در سطح بالای ثابت نگه داشته نمی‌شود.
مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که نوری که به‌تدریج از ۵۰۰ لوکس به ۲۰۰۰ لوکس افزایش می‌یابد و سپس به‌صورت نامحسوس به سطح اولیه خود کاهش پیدا می‌کند، واکنش‌های فیزیولوژیکی به استرس را کاهش می‌دهد. البته تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
یک نکته قطعی است: نورپردازی با تأثیرات بیولوژیکی به‌طور قابل‌توجهی کیفیت خواب را بهبود می‌بخشد، به‌طوری‌که کارکنان در طول روز فعال‌تر و باانگیزه‌تر هستند. سطح روشنایی بهینه و نورپردازی ملانوپیک برای سلامت کارکنان مفید است و به حفظ بهره‌وری آنها کمک می‌کند.
با شبیه‌سازی تغییرات نور طبیعی روز، نورپردازی شبانه‌روزی در ابتدای روز کاری تأثیر فعال‌کننده دارد و با نزدیک شدن به شب به آرامش کمک می‌کند.
چرخه‌های تحریک کوتاه‌تر همچنین احساس رفاه بیشتری در محل کار ایجاد می‌کنند. این نوع نورپردازی دینامیک هزینه نسبتاً کمی دارد.
مطالعات نشان می‌دهند که استفاده از نور بیولوژیکی مؤثر در صنعت به بهبود سلامت نیروی کار کمک می‌کند و بهره‌وری را افزایش می‌دهد. ترکیب نورپردازی دینامیک با استفاده حداکثری از نور طبیعی منطقی است و در عین حال انرژی را صرفه‌جویی می‌کند.
برای اطلاع بیشتر میتوانید نوشته ی انواع لامپ صنعتی را مطالعه کنید.